De waterkwaliteit van onze Vlaamse waterlopen laat nog vaak te wensen over. Daarom ondersteunt de VMM projecten van lokale waterbeheerders en lokale actoren die werken aan biodiversiteit, betere waterkwaliteit en herstel van waterbergend vermogen. Een project kan in aanmerking komen voor een subsidie van 50%.
I.s.m. de Universiteit Antwerpen en INBO, voerde de VMM een grootschalige monitoringscampagne uit naar de effecten van de sanering van de Winterbeek. De resultaten tonen aan dat voor de meeste vervuilende stoffen de situatie in water en waterbodem sterk verbetert na de sanering. De positieve effecten op de aquatische fauna en flora zijn wel nog niet zichtbaar over de hele waterloop.
In 2023 gaat de strijd tegen droogte en waterschaarste in Vlaanderen verder. De Blue Deal, het ambitieuze antwoord van de Vlaamse Regering in die strijd, gaat haar derde levensjaar in. Ook de VMM werkt hieraan mee. Zo starten er bij het begin van 2023 vier nieuwe waterloopprojecten op die water meer ruimte geven en het overstromingsrisico in de omgeving verlagen.
Het WEISS Geoloket (Water Emission Inventory Support System) kreeg een inhoudelijke update waarbij de nieuwste resultaten uit het WEISS-model beschikbaar zijn. Je kan nu emissies raadplegen voor de jaren 2010, 2012, 2015, 2018-2021. Het WEISS computersysteem inventariseert zo accuraat mogelijk de locatie en de omvang van vervuilingsbronnen en de routes langs waar de vervuiling zich naar het oppervlaktewater verplaatst.
In Sint-Pieters-Leeuw is de ruiming van de sedimentvang van de Zuunbeek gestart. De sedimentvang is een verbreding van de Zuunbeek waar het sediment dat de beek afvoert van stroomopwaarts gelegen gebieden bezinkt. Zo hoeft de VMM maar op één plaats slib te ruimen in plaats van het ganse afwaartse traject.
Naast algemene maatregelen, hebben we een aanpak nodig om erosie sterk terug te dringen in specifieke gebieden. De VMM neemt daartoe initiatieven om samen met andere actoren in partnership op die plaatsen een duidelijk verschil te maken. Erosie moet in de eerste plaats brongericht aangepakt worden.
Welke normen gelden er voor sediment? Er zijn momenteel geen normen vastgelegd die bepalen hoeveel sediment er mag zijn. In de basismilieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater staat dat er een grenswaarde is voor zwevende stof van 50 mg/l voor 90 % van de meetresultaten. Ter hoogte van de sedimentmeetstations meet de VMM een gemiddelde concentratie tussen de 14 en 30 mg/l (zie rapport sedimentmeetnet 2020). Maar bij intense regenbuien ligt de gemiddelde piekconcentratie van zwevende deeltjes tot wel 360 keer hoger dan deze concentraties.
De VMM meet continu sedimentconcentraties (= aantal gram sediment per liter) en sedimentvrachten (= hoeveelheid ton zwevende droge stof) in onze waterlopen zodat we de sedimentlast kunnen monitoren. We startten het sedimentmeetnet op de onbevaarbare waterlopen 20 jaar geleden op.
Sediment is van nature aanwezig in onze waterlopen, maar verschillende factoren kunnen ertoe leiden dat er een te grote aanvoer van sediment is. Vooral watererosie uit landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie veroorzaken sediment in grachten en waterlopen.
Sediment staat voor de zwevende deeltjes in water. Deze sedimentdeeltjes kunnen zich afzetten in de waterkolom, wat aanleiding geeft tot slibvorming. Het is van nature aanwezig in de waterloop en is, in beperkte hoeveelheden, een essentieel onderdeel van het water. Externe factoren kunnen ertoe leiden dat er een te grote aanvoer van sediment is. Vooral watererosie uit landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie veroorzaken sediment in grachten en waterlopen.
De VMM brengt de kwaliteit van het oppervlaktewater in kaart en volgt de emissies van bedrijven, openbare rioolwaterzuiveringsinstallaties en overstorten op.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
