Emissies van zware metalen naar oppervlaktewater (2010-2021)
- Metalen zijn niet afbreekbaar en (bio)accumuleren in het aquatisch milieu. Een aantal ervan is essentieel voor diverse biochemische processen in organismen. Bij hogere concentraties kunnen ze toxisch worden voor waterorganismen.
- Netto-emissies zijn de vuilvrachten die effectief in het oppervlaktewater terechtkomen.
- Atmosferische depositie en bodemerosie hebben de belangrijke aandelen in de netto-emissies van zware metalen naar oppervlaktewater.
- Grondwater is een belangrijke bron van arseen en nikkel.
Laatst bijgewerkt:
oktober 2022
Actualisatie:
Toestand
Verschillende bronnen spelen een rol in de netto-emissies van zware metalen naar oppervlaktewater (cijfers voor 2021).
- Bodemerosie heeft belangrijke aandelen in de netto-emissies van de metalen arseen (34%), cadmium (29%), chroom (76%), kwik (39%) en lood (55%).
- Atmosferische depositie heeft belangrijke aandelen in de netto-emissies van cadmium (44%), koper (39%), kwik (43%), lood (25%) en zink (36%).
- Grondwater is een belangrijke bron van arseen (34%) en nikkel (48%).
- Met een aandeel van 27% is transport een belangrijke bron van koper. Daarvoor zijn vooral beroepsvaart en railverkeer verantwoordelijk.
- Infrastructuur heeft het grootste aandeel (22%) in de netto-emissie van zink in Vlaanderen. Daarbij is vooral corrosie van gebouwschillen (o.a. dakgoten) belangrijk.
Evolutie
In de periode 2010-2021 tonen:
- toenames van nikkel- en zinkemissies die vooral toe te schrijven aan de bron depositie. De onzekerheid op deze cijfers is echter groot.
- de netto-emissies van transport een langzame stijging, die de laatste jaren afgezwakt is;
- de netto-emissies van huishoudens een daling omdat het afvalwater van steeds meer huishoudens in een RWZI gezuiverd wordt;
- de netto-emissies van bedrijven voor de meeste metalen een daling.
Hoe pakken we dit aan?
De stroomgebiedbeheerplannen bepalen wat Vlaanderen zal doen om de toestand van het oppervlaktewater en het grondwater te verbeteren. Alle maatregelen en acties om de toestand van de watersystemen te verbeteren of de overstromingsrisico's beter te beheren, zijn samengebracht in het maatregelenprogramma. Voor deze indicator is vooral Groep 7B - Verontreiniging oppervlaktewater van belang. Ook de specifieke acties van Groep 8B - Waterbodem, zoals erosiebestrijding, kunnen indirect een effect hebben op de concentratie van metalen in oppervlaktewater.
Meer informatie
- Geoloket Water Emission Inventory Support System (WEISS)
- Emissies van zware metalen naar oppervlaktewater door bedrijven
- Op zoek naar de emissies van een specifieke sector? Stel zelf je grafiek samen.