Macro-invertebraten (2007-2018)
- Macro-invertebraten zijn relatief grotere, met het blote oog waarneembare ongewervelden, zoals insecten(larven), weekdieren, kreeftachtigen, wormen e.d.
- Slechts 36 % van de Vlaamse waterlichamen scoort goed of zeer goed.
- De toestand is duidelijk verbeterd.
Doelstellingen
Om te voldoen aan de vereisten van de Europese kaderrichtlijn Water zouden alle waterlichamen minstens goed moeten scoren voor alle fysisch-chemische en biologische kwaliteitselementen en dus ook voor de macro-invertebraten.
Toestand
Van de 185 in 2016-2018 beoordeelde Vlaamse waterlichamen, met een afstroomgebied van groter dan 50km², haalde:
- 36 % een goede toestand (klasse 'goed' en 'zeer goed')
- 32 % de klasse 'ontoereikend' of 'slecht'.
De bekkens van de Maas en de Nete scoorden het best.
Evolutie
Uit de vergelijking van de laatste 4 bemonsteringscycli blijkt dat de biologische kwaliteit van de Vlaamse waterlichamen op basis van macro-invertebraten duidelijk verbetert.
- Het percentage waterlichamen met een slechte kwaliteit is afgenomen van 13 % in de eerste cyclus (2007-2009) tot 9 % in de laatste cyclus (2016-2018).
- Het percentage waterlichamen met een goede of zeer goede kwaliteit meer dan verdubbeld, van 17 % in 2007-2009 naar 36 % in 2016-2018.
Deze positieve evoluties zijn o.a. het resultaat van de uitbreiding en verbetering van de openbare waterzuivering en van de inspanningen van de bedrijven en de landbouw. Die inspanningen hebben geleid tot een daling van de emissies waardoor de fysisch-chemische kwaliteit is verbeterd, wat met enige vertraging ook leidt tot een verbetering van de biologische kwaliteitselementen.
Maar, lang niet alle meetpunten vertonen een verbetering van de biologische kwaliteit. Dat toont een statistische trendanalyse per meetpunt over de periode 2000-2018. Van de 647 meetpunten, die minstens 5 keer bemonsterd werden in die periode, vertoonde:
- 64 % geen statistisch significante trend;
- 35 % een significante verbetering;
- 1 % een significante achteruitgang.
Hoe pakken we dit aan?
Om de ecologische toestand van de waterlopen te verbeteren, is het vooral nodig:
- de stikstof- en fosforverliezen uit de landbouw verder aan te pakken;
- de openbare waterzuivering verder uit te breiden en te verbeteren;
- de hydromorfologische kwaliteitselementen van de waterlopen, zoals oeverstructuur en meandering, verder te verbeteren.
De stroomgebiedbeheerplannen bepalen wat Vlaanderen zal doen om de toestand van het oppervlaktewater en het grondwater te verbeteren. Alle maatregelen en acties om de toestand van de watersystemen te verbeteren of de overstromingsrisico's beter te beheren, zijn samengebracht in het maatregelenprogramma. Voor de biologische kwaliteitselementen zijn vooral Groep 7B - Verontreiniging oppervlaktewater, Groep 8A - Hydromorfologie en Groep 8B - Waterbodem van belang..
Naarmate de ecologische kwaliteit van de waterlopen verbetert, wordt het steeds belangrijker om incidentele verontreinigingen snel aan te pakken en de ecologische schade in te perken.
Meer informatie