Fytoplankton (2007-2018)
- Fytoplankton is een verzamelnaam voor de in het oppervlaktewater zwevende plantaardige micro-organismen. Doorgaans worden ze algen of (micro)wieren genoemd.
- Bij overmatige aanwezigheid van nutriënten in het water kunnen de algen zich explosief ontwikkelen, wat kan leiden tot extreme zuurstofschommelingen in het water.
- 42 % van de onderzochte waterlichamen scoort goed of zeer goed voor fytoplankton.
- Er is geen duidelijke evolutie.
Doelstellingen
Om te voldoen aan de vereisten van de Europese kaderrichtlijn Water zouden alle waterlichamen minstens goed moeten scoren voor elk kwaliteitselement, dus ook voor fytoplankton. Maar, het kwaliteitselement ‘Fytoplankton’ is alleen relevant voor de traagstromende benedenlopen van de rivieren, de meren, de kanalen, de polderwaterlopen en de overgangswateren.
Toestand
In de periode 2016-2018 haalde 42 % van de 100 beoordeelde waterlichamen de vooropgestelde goede toestand (klassen “goed” en “zeer goed”).
De bekkens met het grootste aandeel relevante waterlichamen die zeer goed en goed scoren voor het kwaliteitselement fytoplankton zijn die van Dijle & Zenne, Maas, Beneden-Schelde en Demer.
Evolutie
Voor fytoplankton is er geen duidelijke verbetering wat erop wijst dat er nog steeds te veel nutriënten in het oppervlaktewater aanwezig zijn.
De mogelijke oorzaak voor het minder goede resultaat in 2016-2018 in vergelijking met 2013-2015 zijn de warme en droge zomerperiodes van 2017 en 2018. De combinatie van hogere watertemperaturen, lagere waterstanden en verminderde waterverversing/doorstroming kan immers tot algenbloei leiden.
Hoe pakken we dit aan?
Om de ecologische toestand van de waterlopen te verbeteren, is het vooral nodig:
- de stikstof- en fosforverliezen uit de landbouw verder aan te pakken;
- de openbare waterzuivering verder uit te breiden en te verbeteren;
- de hydromorfologische kwaliteitselementen van de waterlopen, zoals oeverstructuur en meandering, verder te verbeteren.
De stroomgebiedbeheerplannen bepalen wat Vlaanderen zal doen om de toestand van het oppervlaktewater en het grondwater te verbeteren. Alle maatregelen en acties om de toestand van de watersystemen te verbeteren of de overstromingsrisico's beter te beheren, zijn samengebracht in het maatregelenprogramma. Voor de biologische kwaliteitselementen zijn vooral Groep 7B - Verontreiniging oppervlaktewater, Groep 8A - Hydromorfologie en Groep 8B - Waterbodem van belang.
Naarmate de ecologische kwaliteit van de waterlopen verbetert, wordt het steeds belangrijker om incidentele verontreinigingen snel aan te pakken en de ecologische schade in te perken.
Meer informatie