Tussen 2010 en 2020 kwamen er steeds minder vervuilende stoffen in de waterlopen terecht. Hierdoor is de kwaliteit van de Vlaamse waterlopen zichtbaar verbeterd, en kregen fauna en flora meer kansen. Maar die verbetering vlakt de laatste jaren af. Bovendien worden de vooropgestelde doelen nog lang niet overal gehaald en vormt een beperkt aantal gevaarlijke stoffen nog steeds een wijdverspreid probleem.
De VMM blijft werken aan een betere visualisatie en ontsluiting van tal van online kaarten en cijfers. Die willen we gebruiksvriendelijker aanbieden en beter integreren in onze website, zodat jij er sneller mee aan de slag kunt. Om dat voor elkaar te krijgen, hebben we jou nodig!
Hoe zet de VMM sensoren en slimme IOT-toepassingen in om de waterkwaliteit en -kwantiteit in kaart te brengen? Ontdek het antwoord in de nieuwe reportage van Z-water.
De UGent voerde in opdracht van de VMM en Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir en in samenwerking met VITO een baanbrekend onderzoek uit naar de verontreiniging van microplastics in Vlaanderen. Minister Demir: “Ondanks eerder onderzoek bleven ook in Vlaanderen nog vele vragen over microplastics onbeantwoord. Dit onderzoek brengt het probleem in kaart zodat we gerichte maatregelen kunnen nemen om ons leefmilieu te beschermen. Want, zo blijkt, de bronnen van microplastics zijn heel erg divers”.
Begin augustus startten de slibruimingswerken aan het Zuidervaartje (regio Brugge). In totaal wordt ongeveer 35.000m³ nat slib uit de bedding gehaald. Het slib is verontreinigd, o.a. door de lozing van overstortwater uit het rioleringsstelsel. Het Zuidervaartje is op verschillende locaties ook historisch verontreinigd, vooral met zware metalen (chroom, lood, nikkel, koper en zink), PCB’s en minerale oliën.
De Vlaamse Milieumaatschappij meet PFOS in oppervlaktewater, biota en waterbodem. Deze meetresultaten zijn publiek beschikbaar op de website van de VMM. De concentraties geven een beeld over de aanwezigheid van PFOS in de Vlaamse waterlopen. De VMM betreurt de berichtgeving, waardoor de perceptie wordt gewekt dat de VMM uitspraken doet over de impact van deze concentraties op de volksgezondheid.
Doordat de waterkwaliteit verbetert, keren vissen terug naar onze waterlopen. Vissen verplaatsen zich voortdurend op zoek naar voeding, voortplantingsplaatsen, overwinteringsgebieden of nieuwe leefgebieden. Vaak verhinderen stuwen, watermolens of bodemvallen die migratie omdat vissen er niet voorbij kunnen zwemmen. Voor de ecologisch belangrijke waterlopen zoeken we oplossingen om deze vismigratie weer mogelijk te maken. Dat is ook een doelstelling van de Benelux-beschikking ‘vrije vismigratie’ en de Europese kaderrichtlijn Water. Aan de Bellemolen in Affligem valt het water permanent ongeveer 1,5m naar beneden, wat een knelpunt is voor de migratie uit de Dender op de Bellebeek. We pakken dit aan door een vispassage te bouwen.
Het aantal paling is in veel Europese rivieren 100 keer kleiner dan in de jaren 80. Overbevissing, verontreiniging en belemmeringen van vismigratie in de rivieren zijn de grootste oorzaken. Daarom werd de Europese aal een beschermde soort en werden beheerplannen opgemaakt zodat ten minste 40% volwassen paling weer zou kunnen ontsnappen naar zee. De VMM doet heel wat inspanningen om de migratiebelemmeringen voor deze prioritaire soort weg te werken.
In periodes van waterschaarste is het cruciaal dat de gepaste maatregelen genomen worden. Door een team, onder leiding van prof. Patrick Willems en de VMM, is een afwegingskader gemaakt. Dat is geen zogenaamd afschakelplan, maar wel een instrument dat beslissingnemers op het terrein toelaat verschillende maatregelen tegenover elkaar af te wegen vooraleer ze knopen doorhakken. Zo kunnen ze de meest doordachte maatregelen nemen om de kans op waterschaarste en de gevolgen ervan te beperken. Er ging een intensief traject van onderzoek, studiewerk en overleg aan vooraf.
De VMM lanceert voor de derde keer een oproep voor innovatieve samenwerkingsverbanden die inzetten op waterbesparing en/of circulair watergebruik. Voor de Proeftuinen Droogte 3.0 maakte Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir 4 miljoen euro vrij. Goedgekeurde projecten kunnen tot 75% steun krijgen. De oproep loopt tot 26 juli 2021.
De VMM brengt de kwaliteit van het oppervlaktewater in kaart en volgt de emissies van bedrijven, openbare rioolwaterzuiveringsinstallaties en overstorten op.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
