Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen over kwaliteit van waterlopen.
Doordat de waterkwaliteit verbetert, keren vissen terug naar onze waterlopen. Vissen verplaatsen zich voortdurend op zoek naar voeding, voortplantingsplaatsen, overwinteringsgebieden of nieuwe leefgebieden. Vaak verhinderen stuwen, watermolens of bodemvallen die migratie omdat vissen er niet voorbij kunnen zwemmen. Voor de ecologisch belangrijke waterlopen zoeken we oplossingen om deze vismigratie weer mogelijk te maken. Dat is ook een doelstelling van de Benelux-beschikking ‘vrije vismigratie’ en de Europese kaderrichtlijn Water. Aan de Bellemolen in Affligem valt het water permanent ongeveer 1,5m naar beneden, wat een knelpunt is voor de migratie uit de Dender op de Bellebeek. We pakken dit aan door een vispassage te bouwen.
Het aantal paling is in veel Europese rivieren 100 keer kleiner dan in de jaren 80. Overbevissing, verontreiniging en belemmeringen van vismigratie in de rivieren zijn de grootste oorzaken. Daarom werd de Europese aal een beschermde soort en werden beheerplannen opgemaakt zodat ten minste 40% volwassen paling weer zou kunnen ontsnappen naar zee. De VMM doet heel wat inspanningen om de migratiebelemmeringen voor deze prioritaire soort weg te werken.
In periodes van waterschaarste is het cruciaal dat de gepaste maatregelen genomen worden. Door een team, onder leiding van prof. Patrick Willems en de VMM, is een afwegingskader gemaakt. Dat is geen zogenaamd afschakelplan, maar wel een instrument dat beslissingnemers op het terrein toelaat verschillende maatregelen tegenover elkaar af te wegen vooraleer ze knopen doorhakken. Zo kunnen ze de meest doordachte maatregelen nemen om de kans op waterschaarste en de gevolgen ervan te beperken. Er ging een intensief traject van onderzoek, studiewerk en overleg aan vooraf.
De VMM lanceert voor de derde keer een oproep voor innovatieve samenwerkingsverbanden die inzetten op waterbesparing en/of circulair watergebruik. Voor de Proeftuinen Droogte 3.0 maakte Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir 4 miljoen euro vrij. Goedgekeurde projecten kunnen tot 75% steun krijgen. De oproep loopt tot 26 juli 2021.
Om efficiënter doorgedreven fosfor te verwijderen uit oppervlaktewater heeft de VMM samen met Aquafin een gekende techniek gekoppeld aan hedendaagse monitoring. Een eerste proefproject was alvast een succes: door extra dosering van ijzerzouten daalde het fosfor-gehalte, zonder dat er nadelige effecten werden waargenomen.
Op 85% van de locaties blijven de grondwaterstanden zeer laag (65%) tot laag (20%) voor de tijd van het jaar. Ook voor oppervlaktewater blijven op 45% van de locaties de debieten zeer laag (23%) tot laag (22%) voor de tijd van het jaar.
De emissies naar het oppervlaktewater door bedrijven en gezinnen verminderen verder in 2019. De metingen van nutriënten in landbouwgebied geven aan dat de belasting van het oppervlaktewater met nitraat de laatste jaren opnieuw toenam. Voor orthofosfaat wordt de milieukwaliteitsnorm op 64 % van de meetplaatsen niet gehaald. Dat blijkt uit de jaarlijkse evaluatie van de oppervlaktewaterkwaliteit in Vlaanderen.
De VMM werkt samen met VLAKWA en het Departement Omgeving aan een Green Deal Duurzame Zorg. Binnen deze Green deal gaan we onder andere op zoek naar maatregelen die de aanwezigheid van farmaceutische stoffen in het leefmilieu reduceren. Volgend voorjaar selecteren we de maatregelen met de meeste impact en gaat de Green Deal Duurzame Zorg van start.
De VMM trekt aan de alarmbel. De waterkwaliteit in landbouwgebied evolueert ongunstig, dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde resultaten van het MAP-meetnet. Woordvoerster Katrien Smet: "De grote hoeveelheden nitraat die de landbouw in onze waterlopen brengt en ook het grondwater vervuilen, moeten dringend naar beneden."
Na een bedrijfsbrand op woensdag 25 november in Ieper, liep er bluswater in de Zwaanhofbeek. Het zuurstofniveau in het water daalde en er werd een hogere geleidbaarheid vastgesteld, maar de meetwaarden bleven onder de kritische alarmgrenzen. De impact op het Kanaal Ieper-IJzer blijft beperkt.
