Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen over kwaliteit van waterlopen.
Op 26 augustus start de Vlaamse Milieumaatschappij met de slibruiming van de sedimentvang op de Dijle in Egenhoven (Leuven). Door het opgehoopte slib er weg te halen verbetert de waterkwaliteit van de Dijle en zijn minder slibruimingen nodig in het centrum van Leuven. Ook de kans op wateroverlast daalt.
Water stopt niet aan grenzen. We moeten altijd samenwerken aan een beter waterbeheer om mooie resultaten te boeken. Het Europese Life Belini project, waarin de VMM een van de leidende partners is, is daar een goed voorbeeld van. Ruim over halfweg de projectperiode tonen we de meest in het oog springende resultaten.
Water speelt een essentiële rol in de biodiversiteit en de kwaliteit van ons leefmilieu. Het staat centraal in de stedelijke infrastructuur, landbouw en industrie, en in de recreatie voor jong en oud. Steden en gemeenten kunnen er mee voor zorgen dat er proper water is voor hun inwoners, bedrijven en omgeving. Zo wordt de leefbaarheid van steden en gemeenten verhoogd.
De Europese richtlijn stedelijk afvalwater dateert uit 1991 en was aan herziening toe. Voor het Belgisch voorzitterschap van de Europese Raad voerde de VMM de onderhandelingen met de Europese Commissie en het Europees Parlement. Dat mondde eind februari uit in een akkoord. Dat vormt de basis voor een nieuwe richtlijn om de waterkwaliteit in Europa de komende jaren sterk te verbeteren.
Met ondertussen 100 sensoren in onze waterlopen meet de VMM continu de temperatuur, het pH-niveau, het zuurstofgehalte, de troebelheid en de conductiviteit. Dit genereert een grote hoeveelheid data die een efficiënte analyse en interpretatie vergen. Met behulp van slimme data-analyse kunnen we sneller en gerichter alarm slaan bij incidenten.
Sinds de eerste monitoringscampagne van 2007-2009 is de biologische kwaliteit van de Vlaamse oppervlaktewaterlichamen, namelijk de grotere waterlopen, meren en estuaria, opmerkelijk verbeterd. Vooral de macro-invertebraten (kleine ongewervelden zoals insectenlarven en slakken), macrofyten (waterplanten) en fytobenthos (eencellige algen op de bodem, de oever of waterplanten) gaan er geleidelijk op vooruit. Maar het ultieme doel om alle biologische kwaliteitselementen samen met de fysisch-chemische kwaliteit en de structuurkwaliteit in een goede staat te brengen, wordt nog quasi nergens gehaald.
Het herstel van de biodiversiteit in Europese wateren is gestopt. Dat valt te lezen in het toonaangevende tijdschrift Nature van 17 augustus. 22 landen hebben bijgedragen aan dit artikel. Vanuit België kon de Vlaamse Milieumaatschappij in samenwerking met de Universiteit Gent een waardevolle bijdrage leveren met haar enorme dataset rond macro-invertebraten – waterdiertjes die een goede indicator zijn voor de biologische waterkwaliteit.
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir investeert 122 miljoen euro in maar liefst 183 rioleringsprojecten over heel Vlaanderen. De financiële steun is vooral gericht om de waterkwaliteit in Vlaanderen zo snel mogelijk te verbeteren
De VMM voerde in 2022 een grootschalige monitoringscampagne uit naar PFAS in oppervlakte- en grondwater. De resultaten bevestigen dat PFAS wijdverspreid is in Vlaanderen. Gemeten concentraties zijn vergelijkbaar met die van onze buurlanden. Het voorkomen van PFAS heeft een duidelijke relatie met puntbronnen. In opdracht van de VMM analyseerde studiebureau Arche alle verzamelde meetgegevens in een onderzoeksrapport.
De waterkwaliteit van onze Vlaamse waterlopen laat nog vaak te wensen over. Daarom ondersteunt de VMM projecten van lokale waterbeheerders en lokale actoren die werken aan biodiversiteit, betere waterkwaliteit en herstel van waterbergend vermogen. Een project kan in aanmerking komen voor een subsidie van 50%.