Woordenboek
- Prioritaire stof
- Prioritaire stoffen vormen een groot risico voor het watermilieu. De meest risicovolle stoffen uit Bijlage X bij de Europese kaderrichtlijn Water zijn aangemerkt als prioritair gevaarlijk. De lidstaten moeten beheersmaatregelen treffen, gericht op het verminderen van het vrijkomen van prioritaire stoffen en het stoppen van het vrijkomen van de prioritair gevaarlijke stoffen.
- Private waterleverancier
- Private waterleveranciers voorzien gebruikers van drinkwater, zonder een openbaar waterleidingnet te gebruiken. Meestal hebben zij een eigen grondwaterwinning. Dit grondwater wordt verdeeld en gebruikt, bv. verhuurder woning of eigenaar openbaar gebouw. Natuurlijk mineraalwater dat wettelijk erkend is en water als geneesmiddel, vallen hier buiten.
- Privé-waterafvoer
- De afvoerbuizen voor regenwater en afvalwater op je eigen (privé) terrein.
- Putwater
- Water dat niet afkomstig is uit het openbare waternet en als bron ondiep of diep grondwater heeft.
- Raffinaderij
- Fabriek waarin aardolie gezuiverd of verwerkt wordt tot andere stoffen zoals brandstoffen.
- Rioleringsgraad
- De verhouding van het aantal gerioleerde inwoners t.o.v. het totaal aantal inwoners van een gemeente.
- RIVM
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, een zelfstandig onderdeel (agentschap) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in Nederland.
- Roll-on-roll-off
- Een roll-on-roll-off schip heeft horizontale open dekken of dekken die met een klep gesloten kunnen worden. Zo kan rollende lading zoals bijvoorbeeld vrachtwagens en auto's gemakkelijk geladen worden zonder dat er kranen nodig zijn.
- Ruwwater
- Grondwater of oppervlaktewater dat door de waterbedrijven gebruikt wordt als bron voor de productie van kraanwater.
- RWZI
- Rioolwaterzuiveringsinstallatie
- saneringsinfrastructuur
- Het geheel van voorzieningen om het afvalwater te transporteren, te zuiveren en finaal te lozen.
- Sb
- Antimoon
- SCK-CEN
- Studiecentrum voor Kernenergie (Centre d’Etude de l’Energie Nucléaire)
- Secundair fijn stof
- Deeltjes die als gas worden uitgestoten en die door chemische of fysische reacties worden omgezet in fijn stof, bv. ammonium, nitraat en sulfaat zijn afkomstig uit ammoniak, stikstofdioxiden en zwaveldioxide.
- Secundaire stofemissie
- Secundaire deeltjes ontstaan in de atmosfeer door chemische reacties uit gasvormige componenten zoals SO2, NH3 en NOx.
- Signaalgebieden
- Nog niet ontwikkelde gebieden met een harde gewestplanbestemming (woongebied, industriegebied,...) die ook een functie kunnen vervullen in de aanpak van wateroverlast omdat ze kunnen overstromen of omdat ze omwille van specifieke bodemeigenschappen als een natuurlijke spons fungeren.
- Slibvang
- Goed bereikbare plaatsen waar we de waterloop aanpassen zodat slib en zand er bezinkt. Hierdoor beperken we de ecologische impact en de kosten van slibruimingen.
- Smog
- Het woord smog komt oorspronkelijk van de woorden smoke en fog, of rook en mist. Tegenwoordig spreken we van smog als de lucht sterk verontreinigd is door minstens één van de volgende stoffen: ozon (O3), fijn stof (PM10), zwaveldioxide (SO2) en stikstofdioxide (NO2).
Zomersmog treedt op wanneer er op warme en zonnige dagen te veel ozon in de lucht hangt.
Wintersmog ontstaat als stoffen afkomstig van verkeer en industrie (fijn stof, roet, stikstofoxiden en zwaveloxiden) blijven hangen tijdens de winterperiode. - STEG
- Stoom- en gascentrale, een elektriciteitscentrale waarbij twee turbines worden aangedreven. De eerste turbine is een gasturbine en wordt aangedreven door het verbranden van aardgas of door vergassing van steenkool en/of biomassa. De tweede turbine, de stoomturbine, wordt aangedreven door stoom die wordt verhit door de warmte van de gassen van de gasturbine.
- street canyon
- Smalle straten met hoge bebouwing. In deze straten worden de uitlaatgassen slechter verdund en kan de luchtvervuiling opstapelen.
- Stroomdeflectoren
- Kleine aanpassingen in de waterloop (bv. kleine eilandjes, boomstronken…) die zorgen voor meer variatie in stroomsnelheid. Hierdoor krijgt het waterleven (vissen, planten, insecten) meer kansen.
- Stroomgebiedbeheerplan
- Deze plannen bevatten maatregelen om de toestand van de waterlopen en het grondwater te verbeteren en om het overstromingsrisico te verminderen.
- Telemetrisch
- Meetapparatuur die beheersbaar en bestuurbaar is van op afstand.
- Temperatuursinversie
- Weersomstandigheid met weinig wind waarbij een warme luchtlaag boven koudere lucht dichter bij de grond ligt. Dat zorgt ervoor dat luchtverontreiniging niet weg kan en de concentraties verontreinigende stoffen oplopen.
- Toxisch
- giftig
- Toxische equivalenten
- Eenheid waarin de giftigheid van dioxineachtige verbindingen wordt uitgedrukt. Hiertoe wordt de giftigheid van elke dioxine vergeleken met de giftigste dioxine (2,3,7,8-TCDD) met behulp van toxicologische equivalentiefactoren (TEF). De concentratie van elke dioxine wordt dan vermenigvuldigd met deze relatieve giftigheid om ze bij elkaar te kunnen optellen.
- Toxische equivalentie
- Totale toxiciteit van een mengsel van dioxines en PCB’s.
- Toxische equivalentiefactor
- Eenheid waarmee verschillende dioxines en PCB's qua giftigheid met elkaar kunnen vergeleken worden.
- Troposfeer
- Atmosfeerlaag gelegen tussen het grondniveau en ongeveer 6 tot 16 km hoogte (afhankelijk van de meteorologische omstandigheden).
- TSP
- Totaal stof. Een mengsel van deeltjes van uiteenlopende samenstelling en afmetingen in de lucht. De deeltjes worden ingedeeld in fracties op basis van hun grootte, namelijk PM10, PM2,5, PM1 en PM0,1.