Blootstelling en gezondheidseffecten van stikstofdioxide (NO₂)
- Stikstofdioxide is schadelijk voor de gezondheid en leidt tot irritatie van de luchtwegen.
- In 2022 werd 99,6 % van de Vlaamse bevolking blootgesteld aan te veel NO2 volgens de WGO-advieswaarden.
- Het aantal vroegtijdige sterftegevallen door NO2 werd voor 2021 geschat op ongeveer 1100 per jaar.
- De gezondheidsimpact van NO2 is groot, maar kleiner dan van fijn stof.
Gezondheidseffecten
NO2 kan schade toebrengen aan de gezondheid:
- Irritatie van de luchtwegen.
- Astma bij kinderen.
Zowel korte episodes van hoge concentraties als langdurige blootstelling aan lage concentraties zijn schadelijk. Gezondheidseffecten treden al op vanaf 5 à 10 µg/m³.
NO2 draagt bij tot de vorming van ozon en tot de vorming van secundair fijn stof:
- Ozon en secundair fijn stof zijn schadelijk voor de gezondheid
- Secundair fijn stof wordt over grote afstanden getransporteerd, waardoor NO2 niet enkel een schadelijk effect heeft vlakbij de bron, maar ook op regionale schaal
De gezondheidsimpact van NO2 is groot, maar kleiner dan van fijn stof:
- Het aantal vroegtijdige sterftes door NO2 werd in 2021 geschat op ongeveer 1100 (95% BI-interval: 577 - 2248 doden)
Doelstellingen
| Naam | Doelstellingen | % bevolking blootgesteld aan concentratie boven advieswaarde in 2022 |
|---|---|---|
| WGO-advieswaarde | Jaar: 10 μg/m³ |  88 % |
| Dag: Maximaal 3 dagen/jaar > 25 μg/m³ | 99,6 % |
|
| Uur: 200 μg/m³ | 0,03 % |
|
| Vlaams Luchtbeleidsplan | Voldoen aan de WGO-advieswaarden tegen 2050 | / |
| In elke gemeente t.o.v. 2016 een halvering van het aantal mensen dat woont op een locatie waar NO2-jaargemiddelde > 10 µg/m³ (tegen 2030) | / |
Toestand in 2022
Volgens het ATMO-Street-model woonde nagenoeg geen enkele Vlaming in een gebied waar de WGO-advieswaarden voor NO2 gerespecteerd werden:
- 88 % van de bevolking woonde in een gebied waar de jaaradvieswaarde werd overschreden
- Bijna 100 % van de bevolking woonde in een gebied waar de dagadvieswaarde werd overschreden.
- De uuradvieswaarde werd wel bijna overal in Vlaanderen gerespecteerd: slechts 0,03 % van de Vlamingen werd blootgesteld aan een uurgemiddelde boven de 200 µg/m³ NO2.
- Daarnaast streeft Vlaanderen na om tegen 2030 in elke gemeente het aantal mensen dat blootgesteld wordt aan een jaargemiddelde boven 10 µg/m³ te halveren, in vergelijking met het aantal in 2016. In 2022 haalde 19% van de gemeentes deze doelstelling.
Zoals zichtbaar op de modelkaart, kwamen de hoogste gemodelleerde NO2-jaargemiddelden voor in de steden, in industriële gebieden en nabij druk wegverkeer:
- De hoogste concentraties in de Antwerpse agglomeratie en de Antwerpse haven.
- Verhoogde concentraties in de noordrand van Brussel, in Gent en de Gentse Kanaalzone en in de meeste centrumsteden.
- Verhoogde concentraties rond de snelwegen en langs kleinere verkeersaders.
Evolutie
Zowel de trend van de jaargemiddelden als de trend van het aantal dagen boven de 25 µg/m³ NO2 is dalende in Vlaanderen, echter het behalen van de WGO-advieswaarden in gans Vlaanderen is nog zeer ver buiten bereik.
Meer informatie