Blootstelling en gezondheidseffecten van ozon (O₃)
- Ozon is schadelijk voor de gezondheid.
- Hoge concentraties leiden tot irritatie van neus, keel en ogen en longfunctievermindering.
- De hele bevolking in Vlaanderen wordt op te veel dagen blootgesteld aan te hoge ozonconcentraties.
- Het aantal vroegtijdige sterftes door ozon in 2021 wordt geschat op ongeveer 1300.
Laatst bijgewerkt:
september 2022
Actualisatie:
Gezondheidseffecten
- De meest voorkomende klachten bij hoge ozonconcentraties zijn prikkende ogen, irritatie van de slijmvliezen, hoesten en longfunctievermindering.
- Bij personen met aandoeningen van de luchtwegen, kinderen en ouderen zullen deze klachten sneller optreden.
- Op langetermijn kan ozon ook leiden tot vroegtijdige sterfgevallen: in 2021 wordt het aantal vroegtijdige sterftes door ozon geschat op ongeveer 1300 (95% BI-interval 0- 2518 doden).
Doelstellingen
WGO-jaaradvieswaarde (2005): hoogste 8-uurgemiddelde van een dag mag niet hoger zijn dan 100 µg/m³
| Naam | Doelstelling | Meetplaatsen die doelstelling halen in 2021 |
|---|---|---|
| WGO-advieswaarde - max8u | Maximum 3 dagen per jaar mag het hoogste 8-uurgemiddelde van een dag hoger zijn dan 100 μg/m³ |  0/19 |
| WGO-advieswaarde Piek siezoen | 60 μg/m³. Gemiddelde van de dagelijkse hoogste 8-uurgemiddelde over de periode van 6 maanden met hoogste gemiddelde ozonconcentratie (i.c. april -september). | 0/19 |
Toestand in 2021
De WGO-advieswaarde werd in 2021 overal in Vlaanderen overschreden.
Ook de waarde voor het piekseizoen lag in 2021 op alle meetplaatsen te hoog.
Het aantal overschrijdingsdagen boven de WGO-advieswaarde varieerde volgens de modelresultaten van 4 dagen in het westen tot 31 dagen in het oosten van Vlaanderen:
- De lagere waarden in het westen komen over het algemeen door het verkoelende effect van de zee en de atmosferische verdunningsprocessen door de land- en zeebries.
- In steden (Antwerpen, Brugge, Oostende en Gent) en langs belangrijke verkeersassen werd de advieswaarde minder vaak overschreden. Dit is gerelateerd aan de hogere ozonafbraak nabij NOx-bronnen (zie indicator ozonconcentratie).
Evolutie
Er is geen duidelijke trend zichtbaar in de blootstelling aan ozon:
- De blootstelling aan ozon hangt sterk samen met de temperatuur en hoeveelheid zonneschijn in de lente en zomer.
- 2018, 2019 en 2020 waren zeer ongunstig voor de blootstelling aan te hoge ozonconcentraties.
- 2021 was een zeer gunstig ozonjaar. Desondanks werd de WGO-advieswaarde max8u nergens gehaald.
- De WGO-advieswaarde voor het piekseizoen wordt enkel in stedelijke gebieden in gunstige ozonjaren gehaald.
Meer informatie