Uitstoot fijn stof (PM₁₀)
- PM₁₀-stofdeeltjes zijn kleiner dan 10 µm (= 0,01 mm).
- Meeste uitstoot door huishoudelijke verwarming met hout, gevolgd door industrie en transport.
- Grootste daling bij uitlaatemissies door wegverkeer dankzij minder vervuilende voertuigen (roetfilter).
- Fijn stof is de belangrijkste polluent naar gezondheidsimpact, onder meer door luchtweginfecties, astma, dichtslibben van bloedvaten en het veroorzaken van kanker.
Doelstellingen
Momenteel bestaat er op Europees of Vlaams niveau geen regelgeving voor de totale uitstoot van PM10 in Vlaanderen. Er werden wel doelstellingen bepaald voor PM2,5, dat deel uitmaakt van PM10.
Toestand in 2021
De grootste uitstoot van PM10 werd veroorzaakt door de huishoudens, de industrie en het transport:
- Huishoudens (37 %): emissies grotendeels door verwarming met (hout)kachels.
- Industrie (23 %): vooral van niet-geleide emissies bij de bouw en afbraak van gebouwen en geleide emissies bij de ijzer- en staalindustrie.
- Transport (22 %): slijtage van remmen en banden van wegverkeer veroorzaakten aanzienlijke uitstoot (niet-uitlaatemissie).
Evolutie
Er is een daling van de uitstoot met 39 % t.o.v. 2000:
- Sterke daling bij uitlaatemissies wegverkeer dankzij minder vervuilende en efficiëntere wegvoertuigen.
- Lichte stijging van niet-uitlaatemissies wegverkeer (slijtage van remmen, banden en wegdek) door toenemend aantal voertuigen.
- Daling van uitstoot energiesector door afbouw elektriciteitsproductie met kolen.
- Wisselend verloop van emissies door huishoudelijke verwarming, afhankelijk van weersomstandigheden.
- In 2021 steeg de uitstoot terug t.o.v. 2020 door het hoger aantal koudedagen, waardoor er meer gestookt werd.
Hoe pakken we dit aan?
Het grootste potentieel voor dalende uitstoot van fijn stof ligt bij de huishoudens (houtverbranding). In samenwerking met de sector werd een Green Deal huishoudelijke houtverwarming afgesloten om de uitstoot door houtverbranding te verlagen (zie indicator uitstoot fijn stof door de huishoudens).
Bij de industrie en het wegverkeer is het potentieel beperkter:
- Door de milieuwetgeving en vergunningsvoorwaarden aan te passen volgens de laatste stand van de techniek en door extra rookgaszuivering bij grote bedrijven, kunnen we een lagere uitstoot krijgen bij de industrie.
- Bij het wegverkeer zijn, gezien het belang van niet-uitlaatemissies, maatregelen die zorgen voor een modale verschuiving en minder kilometer over de weg belangrijk (zie indicatoren samenstelling wagenpark en activiteiten wegverkeer).
Een volledig overzicht van de maatregelen voor een betere luchtkwaliteit in Vlaanderen vind je in het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030. Een bespreking van de voortgang van de maatregelen staat in het voortgangsrapport over het luchtbeleidsplan 2030.
Meer informatie