Concentratie zwarte koolstof in de omgevingslucht
- zwarte koolstof (‘black carbon’ =BC) is een maat voor de roetconcentratie in de omgevingslucht
- ontstaat bij onvolledige verbranding van fossiele brandstoffen, biomassa en biobrandstof
- hogere concentraties van zwarte koolstof op verkeersdrukke locaties
- dalende trend op alle meetplaatsen, maar vooral op de verkeersgerichte meetplaatsen


Doelstellingen
Momenteel bestaat er op Europees of Vlaams niveau geen regelgeving voor zwarte koolstof. De WGO formuleerde ook nog geen advieswaarden voor de gezondheid.
Toestand in 2020
In 2020 lagen de gemeten concentraties van zwarte koolstof in Vlaanderen tussen 0,48 en 1,08 µg/m³:
- het hoogste jaargemiddelde noteerde de VMM op de meetplaats aan de Liefkenshoektunnel in Kallo
- het jaargemiddelde was het laagst op de landelijke meetplaats in Houtem
Uit de modelberekeningen blijkt dat de hoogste gemodelleerde jaargemiddelden voorkwamen in:
- de Antwerpse haven en op de ringwegen rond Antwerpen, Brussel en Gent. Ook andere centrumsteden vertonen hogere concentraties
- snelwegen zijn duidelijk zichtbaar op de kaart, wat wijst op verkeer als belangrijke bron
Evolutie
Er is een dalende trend in alle typegebieden:
- de daling zien we vooral op de verkeersgerichte meetplaatsen en in mindere mate de (voor)stedelijke meetplaatsen
- de hoogste concentratie wordt gemeten op de verkeersgerichte meetplaatsen, omdat dieselvoertuigen veel roetdeeltjes uitstoten
- in 2020 zet de daling zich voort en nog sterker dan verwacht door minder verkeer omwille van de coronamaatregelen
Hoe pakken we dit aan?
Het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030 bevat maatregelen voor de verbetering van de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Voor zwarte koolstof zijn vooral maatregelen van belang die de uitstoot van fijn stof door de huishoudens (houtverbranding) en door het wegverkeer verminderen. Meer gedetailleerde info is te vinden in de indicator uitstoot elementair koolstof (EC).
Meer informatie
- Waar bevinden zich de meetplaatsen en welke concentraties werden er gemeten (2020)?
- Naar de actuele concentraties zwarte koolstof
- Meer uitleg over het ATMO-Street-model