Concentratie zwarte koolstof in de omgevingslucht

Doelstellingen

Momenteel bestaat er op Europees of Vlaams niveau geen regelgeving voor zwarte koolstof. De WGO formuleerde ook nog geen advieswaarden voor de gezondheid.

Toestand in 2021

In 2021 lagen de gemeten concentraties van zwarte koolstof in Vlaanderen tussen 0,49 en 1,35 µg/m³:

• het hoogste jaargemiddelde noteerde de VMM op de verkeersgerichte meetplaats aan de binnenring in Mechelen.
• het jaargemiddelde was het laagst op de landelijke meetplaats in Houtem.

Uit de modelberekeningen blijkt dat de hoogste gemodelleerde jaargemiddelden voorkwamen in de Antwerpse haven en op de ringwegen rond Antwerpen, Brussel en Gent. Snelwegen zijn duidelijk zichtbaar op de kaart, wat wijst op verkeer als belangrijke bron

Evolutie

Er is een dalende trend in alle typegebieden:

• De daling zien we vooral op de verkeersgerichte meetplaatsen en in mindere mate de (voor)stedelijke meetplaatsen
• De hoogste concentratie wordt gemeten op de verkeersgerichte meetplaatsen, omdat dieselvoertuigen veel roetdeeltjes uitstoten.
• Na de sterke daling in het coronajaar 2020, zien we in 2021 opnieuw een stijging in alle typegebieden. In 2021 was er nog steeds minder verkeer door de coronamaatregelen, maar in mindere mate dan in 2020. De concentraties volgen nu opnieuw weer meer de algemeen dalende trend.

Hoe pakken we dit aan?

Het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030 bevat maatregelen voor de verbetering van de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Voor zwarte koolstof zijn vooral maatregelen van belang die de uitstoot van fijn stof door de huishoudens (houtverbranding) en door het wegverkeer verminderen. Meer gedetailleerde info is te vinden in de indicator uitstoot elementair koolstof (EC).

Meer informatie 

• Waar liggen de meetplaatsen en welke concentraties werden er gemeten (2021)?
• Naar de actuele concentraties zwarte koolstof 
• Meer uitleg over het ATMO-Street-model