Hoe wordt de riolerings-, zuiverings- en uitvoeringsgraad berekend?

Berekening o.b.v. data in AWIS-rioolinventaris

Viermaal per jaar laden de lokale besturen en rioolbeheerders een update van hun rioleringsdata op in de gedeelde Vlaams rioolinventaris (AWIS).

Die update omvat:

• nieuw aangelegde riolering t.o.v. vorig kwartaal
• correcties van historische data of eerdere rapporteringen

De AWIS-rioolinventaris maakt op basis van de data automatisch de verbindingen tussen de gerapporteerde 'strengen' en adressen. De strengen zijn verschillende types van waterafvoer. Het kan gaan om rioleringsbuizen, maar ook grachten die regenwater afvoeren.

Voor die automatische koppeling gebruikt de AWIS-rioolinventaris volgende aannames

• wie in een straat woont met een riolering, is aangesloten op de riolering;
• wie op minder dan 100 meter van een riolering woont, is aangesloten op de riolering.

IBA's worden voorlopig nog niet in de AWIS-rioolinventaris toegevoegd. De rapportering gebeurt via de jaarlijkse bevraging 'gemeentelijke sanering'. Lokale besturen en rioolbeheerders rapporteren daarin over het vorige werkjaar. De gegevens van nieuw geplaatste IBA''s komen daardoor pas na een tot anderhalf jaar ter beschikking.

Berekening riolerings-, zuiverings- en uitvoeringsgraad

Na elke oplaadperiode voert de VMM een herberekening uit. Na controle van de cijfers worden ze online gepubliceerd. Door de afwijkende rapporteringsperiode kunnen IBA's voorlopig nog niet meegenomen worden in de berekening van de verschillende graden.

Download de meest recente riolerings, zuiverings- en uitvoeringsgraad per gemeente (Excel)

De rioleringsgraad:

• toont het percentage inwoners van de gemeente dat aangesloten is op riolering
• het doel van de rioleringsgraad is nooit 100%. Een deel van de inwoners zal nooit kunnen aansluiten op riolering en moet het afvalwater zuiveren met een IBA.
• de maximale rioleringsgraad kan sterk variëren naar gelang de mate waarin de bewoning verspreid is over het grondgebied. In stedelijke omgevingen zal de maximale rioleringsgraad 100% benaderen. In zeer landelijke gemeenten met sterk verspreide bewoning ligt de maximale rioleringsgraad veel lager, maar is het percentage te plaatsen IBA's veel hoger.

De zuiveringsgraad:

• toont het percentage inwoners van de gemeente waarvan het afvalwater in een RWZI of KWZI wordt gezuiverd
• het doel van de zuiveringssgraad is nooit 100%. Een deel van de inwoners zal nooit kunnen aansluiten op riolering en moet het afvalwater zuiveren met een IBA.

De uitvoeringsgraad:

• geeft het percentage inwoners van de gemeente weer dat aangesloten is op riolering in vergelijking met het doel voor de rioleringsgraad.

Invloed van de datakwaliteit op de berekening van de kencijfers

De kwaliteit van de data die lokale besturen en rioolbeheerders in de rioolinventaris opladen, speelt een rol bij de berekening van de kencijfers.

De kwaliteit kunnen we opdelen in verschillende aspecten:

• volledigheid (zijn alle infrastructuuronderdelen gedigitaliseerd en opgeladen?)
• vorm (voldoen de opgeladen gegevens aan de afgesproken standaard?)
• netwerkverbondenheid (zijn de opgeladen onderdelen van verschillende rioolbeheerders complementair?)

Op vlak van volledigheid en vorm zijn de gegevens die rioolbeheerders ter beschikking stellen al heel goed in orde voor Vlaanderen (95%).

Op vlak van netwerkverbondenheid is er nog meer werk aan de winkel. Waardoor ook de zuiveringsgraad nog niet kan geactualiseerd worden. De meeste rioolbeheerders werken actief mee om deze problemen op te lossen.

De kwaliteit van de data wordt opgevolgd door:

• het berekenen van de dekkingsgraad (volledigheid van data);
• het uitvoeren van validatiestappen (vorm);
• het berekenen van hulpbestanden en een indicator voor netwerk;
• het doorvoeren van wijzigingen in de rioolinventaris applicatie, zoals validatieregels aanpassen of automatische correcties (algemeen).

Over deze aspecten wordt er actief gecommuniceerd naar de betrokken partners. Wijzigingen aan de applicatie gebeuren steeds in overleg. Op die manier streven we samen naar volledige en kwalitatieve gegevens in de rioolinventaris.