Naast algemene maatregelen, hebben we een aanpak nodig om erosie sterk terug te dringen in specifieke gebieden. De VMM neemt daartoe initiatieven om samen met andere actoren in partnership op die plaatsen een duidelijk verschil te maken. Erosie moet in de eerste plaats brongericht aangepakt worden.
Welke normen gelden er voor sediment? Er zijn momenteel geen normen vastgelegd die bepalen hoeveel sediment er mag zijn. In de basismilieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater staat dat er een grenswaarde is voor zwevende stof van 50 mg/l voor 90 % van de meetresultaten. Ter hoogte van de sedimentmeetstations meet de VMM een gemiddelde concentratie tussen de 14 en 30 mg/l (zie rapport sedimentmeetnet 2020). Maar bij intense regenbuien ligt de gemiddelde piekconcentratie van zwevende deeltjes tot wel 360 keer hoger dan deze concentraties.
De VMM meet continu sedimentconcentraties (= aantal gram sediment per liter) en sedimentvrachten (= hoeveelheid ton zwevende droge stof) in onze waterlopen zodat we de sedimentlast kunnen monitoren. We startten het sedimentmeetnet op de onbevaarbare waterlopen 20 jaar geleden op.
Sediment is van nature aanwezig in onze waterlopen, maar verschillende factoren kunnen ertoe leiden dat er een te grote aanvoer van sediment is. Vooral watererosie uit landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie veroorzaken sediment in grachten en waterlopen.
De neerslag in december zorgde voor een duidelijke stijging van de debieten van de Vlaamse waterlopen ten opzichte van begin vorige maand. 51% van de meetplaatsen toont nu normale waarden, 44% hoge tot zeer hoge debieten. Voor het freatische grondwater blijft de toestand eerder droog met op 29% een normale waterstand en op 58% van de meetplaatsen een lage tot zeer lage waterstand voor de tijd van het jaar.
De kwaliteit van het oppervlaktewater in landbouwgebied in winterjaar 2021-2022 is qua nitraat beter dan de voorbije jaren. Dit is vooral te danken aan de goede weersomstandigheden. Hiermee is enkel de verslechtering gedurende de periode 2016-2019 weggewerkt. De doelstellingen van het Vlaams mestbeleid worden nog niet gehaald. Fosfor verbetert langzaam, wellicht mee een gevolg van het mestbeleid. De VMM meet en beoordeelt de invloed van de landbouw op de waterkwaliteit in grond- en oppervlaktewater met het MAP-meetnet oppervlaktewater en het freatisch grondwatermeetnet.
De neerslag van afgelopen weken heeft voor een lichte stijging van afvoeren en waterpeilen van de bevaarbare waterlopen gezorgd. De afvoeren zijn op de meeste plaatsen lager dan normaal voor de tijd van het jaar, maar niet uitzonderlijk laag.
Op 25 november kende de Vlaamse Regering investeringssteun toe aan 11 projecten die sterk inzetten op waterbesparing en circulair watergebruik. Het gaat om samenwerkingen tussen meerdere partners die door uitwisseling van waterstromen beter beschermd zijn tegen droogte en waterschaarste. De projecten kaderen in het steunprogramma ‘Proeftuinen droogte’ dat deel uitmaakt van de Blue deal.
Op 8 november vond in Oostkamp de tweede Dag van de Rivierbeek plaats. Zes jaar na de vorige editie nodigde het bekkensecretariaat van de Brugse Polders alle partners uit voor een update. Welke vorderingen zijn er al gemaakt in het afstroomgebied van de Rivierbeek en de Hertsbergebeek? Op welk vlak is er nog werk aan de winkel? Samen streven we naar één doel: een gezond en robuust watersysteem.
Door de recente neerslag blijven zowel bevaarbare en onbevaarbare waterlopen alsook de grondwaterstanden stabiel. Er zijn daarom geen bijkomende adviezen ten opzichte van twee weken geleden. Toen werd beslist om tijdelijke onttrekkingsverboden op de onbevaarbare waterlopen en in afgesloten meanders op te heffen.
De VMM voert peilmetingen en kwaliteitsanalyses uit in de grondwaterlagen. Ze voert scenarioberekeningen uit met grondwatermodellen. Op deze manier worden de regionale grondwaterreserves vastgesteld. De VMM geeft advies bij vergunningen voor grondwater en int grondwaterheffingen.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
