Sinds 2021 meet de VMM continu de waterkwaliteit op de Aa met digitale meetsensoren. De waterkwaliteit is vooral tijdens de zomermaanden nog ondermaats, vooral tijdens regenweer, mogelijk veroorzaakt door overstortwerking. Met die meetresultaten maakt de VMM samen met verschillende partners werk van een betere waterkwaliteit van de Aa. Die engagementen liggen nu vast in een charter.
Naast algemene maatregelen, hebben we een aanpak nodig om erosie sterk terug te dringen in specifieke gebieden. De VMM neemt daartoe initiatieven om samen met andere actoren in partnership op die plaatsen een duidelijk verschil te maken. Erosie moet in de eerste plaats brongericht aangepakt worden.
Welke normen gelden er voor sediment? Er zijn momenteel geen normen vastgelegd die bepalen hoeveel sediment er mag zijn. In de basismilieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater staat dat er een grenswaarde is voor zwevende stof van 50 mg/l voor 90 % van de meetresultaten. Ter hoogte van de sedimentmeetstations meet de VMM een gemiddelde concentratie tussen de 14 en 30 mg/l (zie rapport sedimentmeetnet 2020). Maar bij intense regenbuien ligt de gemiddelde piekconcentratie van zwevende deeltjes tot wel 360 keer hoger dan deze concentraties.
De VMM meet continu sedimentconcentraties (= aantal gram sediment per liter) en sedimentvrachten (= hoeveelheid ton zwevende droge stof) in onze waterlopen zodat we de sedimentlast kunnen monitoren. We startten het sedimentmeetnet op de onbevaarbare waterlopen 20 jaar geleden op.
Sediment is van nature aanwezig in onze waterlopen, maar verschillende factoren kunnen ertoe leiden dat er een te grote aanvoer van sediment is. Vooral watererosie uit landbouwgebied, industriële en huishoudelijke lozingen en oevererosie veroorzaken sediment in grachten en waterlopen.
De neerslag van afgelopen weken heeft voor een lichte stijging van afvoeren en waterpeilen van de bevaarbare waterlopen gezorgd. De afvoeren zijn op de meeste plaatsen lager dan normaal voor de tijd van het jaar, maar niet uitzonderlijk laag.
De verbetering van de waterkwaliteit is de laatste jaren afgevlakt, ondanks de inspanningen van de overheid om de openbare waterzuivering uit te breiden en van de sectoren om hun lozingen te verminderen. Bijkomend hebben ook de uitzonderlijke weersomstandigheden op verschillende manieren een negatieve invloed op de waterkwaliteit.
Door de recente neerslag blijven zowel bevaarbare en onbevaarbare waterlopen alsook de grondwaterstanden stabiel. Er zijn daarom geen bijkomende adviezen ten opzichte van twee weken geleden. Toen werd beslist om tijdelijke onttrekkingsverboden op de onbevaarbare waterlopen en in afgesloten meanders op te heffen.
De Vlaamse Regering investeert mee in vijf bedrijfsprocessen die in de toekomst 33,3 miljoen m³ of 33,3 miljard liter gezuiverd rioolwater zullen gebruiken als waterbron voor proces- of drinkwater. Dat gebeurt samen met Aquafin, de uitbater van de Vlaamse rioolwaterzuiveringsinstallaties. De investering kadert in de Blue Deal, de strijd tegen droogte en waterschaarste.
De neerslag van de afgelopen weken zorgt voor een voorzichtig herstel van de debieten en waterpeilen van de onbevaarbare waterlopen en waterwegen. De neerslag zal evenwel niet resulteren in een structureel herstel van debieten en waterpeilen naar normale waarden voor de tijd van het jaar. Daarvoor zijn de opgebouwde neerslagtekorten veel te groot. Op de meeste locaties worden op de onbevaarbare waterlopen wel de minimale ecologische debieten en waterpeilen gehaald.
De VMM streeft via een doordacht adviesbeleid naar een minimale verontreiniging van het milieu met oog voor de economische realiteit. Daarnaast volgt de VMM de lozingen van bedrijven op via haar meetnet bedrijfsafvalwater en het integraal milieujaarverslag.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
