Uit nieuwe metingen en berekeningen blijkt dat het freatische grondwater in Vlaanderen de voorbije maand op veel plaatsen gestegen is. Daardoor is er in 42% van de meetplaatsen een normale grondwaterstand en in 21% van de meetplaatsen zelfs een hoge tot zeer hoge grondwaterstand voor de tijd van het jaar.
In de vallei van de Kleine Nete, op en rond het Viersels Gebroekt in Zandhoven, werkt Natuurpunt samen met het Departement Omgeving, Agentschap Natuur en Bos, de Vlaamse Milieumaatschappij, de provincie Antwerpen, de gemeente Zandhoven en De Vlaamse Waterweg - aan de afgraving van een historisch opgehoogd overstromingsgebied. In het verleden werd hier een oppervlakte van 3.2 ha valleigrond opgehoogd met bouwpuin uit de omgeving. Natuur en waterberging gingen verloren. Dankzij dit project zal het waterbufferend vermogen van de vallei van de Molenbeek-Bollaak hersteld worden en krijgen het Europees beschermde zomerklokje en de blauwborst er nieuwe kansen.
In Sint-Pieters-Leeuw is de ruiming van de sedimentvang van de Zuunbeek gestart. De sedimentvang is een verbreding van de Zuunbeek waar het sediment dat de beek afvoert van stroomopwaarts gelegen gebieden bezinkt. Zo hoeft de VMM maar op één plaats slib te ruimen in plaats van het ganse afwaartse traject.
Vanaf 1 februari tot en met 31 maart 2023 kunnen lokale besturen en rioolbeheerders aanvragen indienen voor het subsidieprogramma GIP 2023 deel 1. Voortaan werkt de VMM met projectoproepen voor de subsidiëring van (her)aanleg van riolering en kleinschalige waterzuiveringsinstallaties.
Een uitgebreide meetcampagne wees een aantal extra hotspots aan in de Haven van Antwerpen. De VMM meet al jaren de concentratie van vluchtige organische stoffen op 4 meetplaatsen. Omdat een aantal hoge concentraties moeilijk te verklaren zijn, maakte de VMM een actieplan op om de ongekende bronnen in kaart te brengen. Zo wil de VMM samen met haar partners de uitstoot terugdringen zodat de luchtkwaliteit verbetert.
De voorbije maanden onderging het Webbekomsbroek op het grondgebied van Diest een heuse gedaanteverandering. In het kader van de Blue Deal wordt daar hard gewerkt om verdroging van het gebied tegen te gaan en als onderdeel van een Europees LIFE-project, LIFE Delta werden natuurbeheerwerken uitgevoerd. Deze werken verbeteren zowel natuurwaarden, recreatie, waterbeheer én waterveiligheid.
Maandag is vooral over West-Vlaanderen een aanzienlijke hoeveelheid neerslag gevallen, waardoor verschillende waterlopen buiten hun oevers zijn getreden. Bij enkele waterlopen (o.a. Heidebeek omgeving Watou en Poperingevaart omgeving Vleteren) naderde het waterpeil het alarmpeil, maar ondertussen is het maximum bereikt en de daling ingezet.
De neerslag in december zorgde voor een duidelijke stijging van de debieten van de Vlaamse waterlopen ten opzichte van begin vorige maand. 51% van de meetplaatsen toont nu normale waarden, 44% hoge tot zeer hoge debieten. Voor het freatische grondwater blijft de toestand eerder droog met op 29% een normale waterstand en op 58% van de meetplaatsen een lage tot zeer lage waterstand voor de tijd van het jaar.
Naar jaarlijkse gewoonte veranderen er een aantal zaken op 1 januari. We zetten even op een rijtje wat er verandert aan de informatieplicht overstromingsgevoeligheid, de watertoets, de waterfactuur en rioleringssubsidies.
De kwaliteit van het oppervlaktewater in landbouwgebied in winterjaar 2021-2022 is qua nitraat beter dan de voorbije jaren. Dit is vooral te danken aan de goede weersomstandigheden. Hiermee is enkel de verslechtering gedurende de periode 2016-2019 weggewerkt. De doelstellingen van het Vlaams mestbeleid worden nog niet gehaald. Fosfor verbetert langzaam, wellicht mee een gevolg van het mestbeleid. De VMM meet en beoordeelt de invloed van de landbouw op de waterkwaliteit in grond- en oppervlaktewater met het MAP-meetnet oppervlaktewater en het freatisch grondwatermeetnet.