Kronkelende Kleine Nete geeft natuur in het Olens Broek nieuwe kansen
Om ruimte te maken voor landbouwontginning werd de Kleine Nete in het Olens Broek in het verleden rechtgetrokken. Door de afgesneden bochten te dempen kwam het water in een keurslijf en vloeide het sneller af. Dit zorgde stroomafwaarts voor wateroverlast, verdroging van het natuurgebied en verlies van biodiversiteit in en rond de rivier. De klimaatverandering versterkt deze effecten.
Kleine Nete voor aanvang van de werken
Kleine Nete kort na de graafwerken
Kleine Nete enkele maanden na de graafwerken
Meer ruimte voor water en kansen voor fauna en flora
Op sommige locaties liggen de afgesneden bochten nog als vijvers in het landschap. Door deze vijvers opnieuw aan te sluiten op de Kleine Nete kan de historische vorm van de rivier gedeeltelijk herstellen. In totaal werd ca. 920 meter extra rivier gecreëerd.
Water krijgt meer ruimte en het kronkelende patroon brengt meer stromingsvariatie. In de bochten stuwt het water nu op wat voor een vernattingseffect zorgt. Die vernatting versterkt de natuurontwikkeling in het gebied.
Gevolgen voor recreatie
De ingrepen hebben gevolgen voor het wandelnetwerk in het gebied. Door de historisch afgesneden bochten met de Kleine Nete te verbinden, ontstaan eilanden die niet toegankelijk zijn voor recreanten. Een nieuwe voetgangersbrug zorgt ervoor dat het wandeltraject een aaneengesloten geheel blijft. Ook de kajakvaart kan blijven doorgaan. Kajakkers nemen voortaan de meanderende route in de plaats van de voormalige rechte rivier.
Voetgangersbrug over de Kleine Nete in het Olens Broek
Meer dan 80 km heringerichte waterlopen dankzij Blue Deal
De uitvoering van dit project maakt deel uit van de Blue Deal, het initiatief van de Vlaamse regering om Vlaanderen weerbaar te maken tegen droogte en wateroverlast. Dankzij de Blue Deal zal Vlaanderen meer dan 80 km aan rivieren natuurlijk herinrichten. Door rivieren terug naar de oppervlakte te brengen of opnieuw te laten kronkelen, zoals hier in het Olens Broek, creëren we letterlijk meer ruimte voor water. Het is dus een cruciaal wapen tegen droogte.
Specifiek voor de Kleine Nete is er ook een rivierherstelprogramma onder leiding van provinciegouverneur Cathy Berx. Dit omvat een tiental projecten vanaf de N19 te Kasterlee tot de monding van de Aa in Grobbendonk. De doelstellingen zijn drieledig: creëren van extra bergingscapaciteit, compenseren van verdwenen ecologische waarden en realiseren van structuurherstel van de rivier.
Het Agentschap voor Natuur en Bos is eigenaar en beheerder van het Olens Broek en wil de natuur hier beschermen en versterken.
