De verbetering van de waterkwaliteit is de laatste jaren afgevlakt, ondanks de inspanningen van de overheid om de openbare waterzuivering uit te breiden en van de sectoren om hun lozingen te verminderen. Bijkomend hebben ook de uitzonderlijke weersomstandigheden op verschillende manieren een negatieve invloed op de waterkwaliteit.
Al doende leren en experimenteren met nieuwe technieken op het terrein. Het zijn belangrijke ontwikkelingen in de strijd tegen droogte en waterschaarste in Vlaanderen. In 20 proeftuinen droogte werken daarom bedrijven uit diverse sectoren momenteel aan innovatieve projecten om slimmer om te gaan met water. Om vragen en bezorgdheden op te vangen organiseerde de VMM een kennisuitwisselingsmoment voor alle lopende proeftuinen.
Van september tot het einde van dit jaar werkt de VMM samen met het Agentschap Wegen en Verkeer aan de openlegging van de Woluwe langs de R22 tussen de Haachtsesteenweg en de Beaulieustraat in Machelen. Op die manier krijgt de waterloop meer ruimte waardoor ze extra water kan bufferen. Het project wordt mogelijk gemaakt dankzij de Blue Deal.
Op 30 september keurde de Vlaamse Regering een aantal ingrijpende wijzigingen aan de watertoets en aan de informatieplicht overstromingsgevoelig vastgoed principieel goed. Er moeten nog enkele stappen gezet worden voordat de regeling effectief in werking kan treden, maar de krijtlijnen zijn al duidelijk. De huidige watertoetskaart verdwijnt en de informatieplicht wordt geoptimaliseerd.
Hoe gaan we in de komende jaren de toestand van onze waterlopen verbeteren? Dat zal heel wat inspanningen vergen die zijn vastgelegd in de stroomgebiedbeheerplannen. Onder meer met een plandoelstelling voor gemeenten om de impact van huishoudelijk afvalwater te verminderen. Het gebiedsdekkend uitvoeringsplan legt vast waar riolering en waterzuivering die reductie kan helpen realiseren. Dat plan is nu vernieuwd en kan je online raadplegen.
Luchtvervuiling heeft nog steeds een aanzienlijk gezondheidseffect. De VMM volgt daarom de evolutie van de luchtkwaliteit van nabij op. Uit de metingen van 2021 blijkt dat er voor bijna alle vervuilende stoffen een toename is ten opzichte van 2020. Maar de concentraties liggen wel nog steeds lager dan in 2019, het laatste precoronajaar. Er blijft dus een dalende trend op lange termijn zichtbaar. Vlaanderen voldoet bijna overal aan de Europa grens- en streefwaarden, maar overschrijdt de advieswaarden van de WGO voor fijn stof, stikstofdioxide, ozon en voor zwaveldioxide nabij industrie.
De VMM vraagt niet alleen van bedrijven en burgers inspanningen voor een beter leefmilieu. We willen ook zelf een voorbeeld zijn. Al negen jaar hanteren we daarom het EMAS-milieumanagementsysteem, waardoor onze ecologische voetafdruk steeds kleiner wordt en onze milieuprestaties boven verwachting scoren.
De website Samen voor Zuivere Lucht is onderdeel van een project van de Vlaamse Milieumaatschappij, het RIVM werkt hier aan mee. Op de website vind je onder andere informatie over zelf meten, het dataportaal en inspiratie om zelf actie te ondernemen.
De komende jaren breidt de VMM haar samenwerking met lokale besturen gevoelig uit. In het Europese LIFE CityTRAQ-project bekijken we samen met Antwerpen, Brugge en Gent hoe we effectief, data-gedreven beleid rond luchtkwaliteit in de praktijk brengen. Vanaf oktober meet Aalst samen met de VMM de luchtkwaliteit in functie van het circulatieplan.
Via de fietsrouteplanner ‘Cyclers’ kan je voortaan niet alleen de snelste route kiezen, maar ook de properste route. De app maakt gebruik van luchtkwaliteitskaarten die de VMM binnen het Europese BE-GOOD project berekende. Voor elk uur van de dag en per seizoen tonen ze de gemiddelde luchtvervuiling. Met die informatie kunnen routeplanners voortaan ook de properste fietsroute, met de beste luchtkwaliteit tonen.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
