Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen voor de waterthema's.
Steden en gemeenten kunnen hun inwoners beter beschermen tegen de effecten van klimaatverandering door gericht adaptieve maatregelen in te plannen en uit te voeren. Een klimaatbestendig project heeft als doel de gevolgen van klimaatuitdagingen zoals wateroverlast, droogte en hittestress lokaal in te perken. Waar mogelijk slaagt zo’n project er ook in om de impact in de ruimere omgeving te milderen op lange termijn. In hun rol als inrichter van het openbare domein, spelen steden en gemeenten een cruciale rol in de verwezenlijking van een klimaatbestendige leefomgeving. Daarom stimuleert en beloont de VMM klimaatbestendige openbaargroenprojecten voortaan met een label.
Met ondertussen 100 sensoren in onze waterlopen meet de VMM continu de temperatuur, het pH-niveau, het zuurstofgehalte, de troebelheid en de conductiviteit. Dit genereert een grote hoeveelheid data die een efficiënte analyse en interpretatie vergen. Met behulp van slimme data-analyse kunnen we sneller en gerichter alarm slaan bij incidenten.
Na een nat najaar kreeg Vlaanderen er veel regen bovenop rond de jaarovergang. Dit leidde tot erg veel wateroverlast in heel Vlaanderen. Met een goed crisisbeheer hielden we de impact binnen de perken. Toch konden we niet vermijden dat er woningen en bedrijven getroffen werden door de watersnood. Er zijn nochtans instrumenten beschikbaar om onze omgeving beter aan te passen en voor te bereiden op mogelijke overstromingen. Onze VMM-expert Bram Vogels, verantwoordelijke bij het team Watertoets, belicht de mogelijke oplossingen.
De Vlaamse Regering zet opnieuw stappen om Vlaanderen weerbaarder te maken tegen droogte en waterschaarste. Het kent 10 miljoen euro steun toe aan 11 investeringsprojecten die meer water circulair gebruiken en minder water verbruiken. Ze verlagen zo de druk op ons kostbare grond- en oppervlaktewater. De projecten passen in het Vlaams klimaatadaptatieplan en de structurele verankering van de Blue Deal. De Vlaamse Milieumaatschappij coördineert het steunprogramma.
De natte laatste weken van 2023 zorgen voor hoge grondwaterstanden. In 98% van de meetplaatsen registreert de VMM normale, hoge tot zeer hoge grondwaterstanden voor de tijd van het jaar. Het dateert van 2000-2001 dat de grondwaterstanden in de winter nog zo hoog waren. Ook de 14-daags gemiddelde debieten van de onbevaarbare waterlopen zijn op 99% van de meetplaatsen hoog tot zeer hoog.
Kraanwater in Vlaanderen wordt geproduceerd uit grondwater of oppervlaktewater. In 2022 werd door de waterbedrijven in totaal 361,6 miljoen m³ ruwwater gewonnen, waarvan 46,3% afkomstig van grondwater en 53,7% van oppervlaktewater. De verhouding tussen grond- en oppervlaktewater als ruwwaterbron bleef tussen 2012 en 2016 ongeveer gelijk. Sinds 2016 daalt het aandeel van grondwater als ruwwaterbron.
De klimaatverandering stelt ons op de proef: nattere winters doen de kans op wateroverlast toenemen, in de zomer staan we voor de uitdaging van langere droge periodes. In 31 proefprojecten die de VMM subsidieert, werken bedrijven, (non-profit) organisaties en lokale besturen samen aan nieuwe manieren en technieken om slimmer om te gaan met water. Zo zijn ze beter bestand tegen waterschaarste in droge periodes. Denk je ook na over duurzaam watergebruik in jouw (bedrijfs)activiteiten, in samenwerking met jouw ‘buren’, of bots je op specifieke hindernissen? Deze proefprojecten gingen je al voor en de uitvoerders ervan delen hun inzichten.
De eerste helft van november viel er veel neerslag in Vlaanderen. Vooral de Westhoek werd daarbij zwaar getroffen door wateroverlast. Het provinciaal rampenplan werd afgekondigd en gecoördineerd door de provinciegouverneur. Welke rol speelde de VMM in het beheersen van de crisis? We vroegen het aan onze collega’s Annemie Vermeulen en Maarten Goegebeur. Zij waren voor en achter de schermen actief in de weer tijdens de overstromingen en geven een boeiende inkijk in hoe we de crisis aanpakten.
Het is momenteel zéér nat in Vlaanderen. In 96% van de meetplaatsen registreert de VMM normale, hoge tot zeer hoge grondwaterstanden voor de tijd van het jaar. Dat is zelfs hoger dan begin december in het zeer natte 2021 (92% normaal, hoog tot zeer hoog). Ook de 14-daags gemiddelde debieten tonen aan dat het zeer nat is. Daar zijn alle waarden normaal, hoog tot zeer hoog.
Op maandag 4 december startte de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) met de afgraving van een deel van het voormalig voetbalveld en randzone ervan in de Frans Smoldersstraat ter hoogte van de Leuvensesteenweg in Zaventem. De rivier de Woluwe, die het terrein flankeert, krijgt zo meer ruimte om gecontroleerd uit haar oevers te treden. Het terrein krijgt een ecologisch waardevolle inrichting met ruimte voor natte natuur, bos en recreatie. Als alle volgens planning verloopt, worden de werken afgerond in april 2024.
