Drinkwaterkwaliteit
- Drinkwater is water bestemd voor menselijke consumptie. Het moet dus veilig en gezond zijn en voldoen aan de kwaliteitseisen ter hoogte van het tappunt waar het gebruikt wordt (bv. keukenkraan).
- De waterbedrijven leveren water van drinkwaterkwaliteit, ook wel kraanwater genoemd.
- De kwaliteit van het kraanwater in Vlaanderen voldoet in heel grote mate aan de opgelegde kwaliteitseisen.
- Lood blijft een aandachtsparameter.


Doelstellingen
Het drinkwaterbesluit legt de minimale kwaliteitseisen vast waaraan het kraanwater moet voldoen.
Toestand
Het conformiteitspercentage is een niet-parameterspecifieke waarde berekend op basis van het totale aantal normoverschrijdingen en het totaal aantal uitgevoerde analyses. In 2021 bedroeg het conformiteitspercentage 99,5 %. Dat betekent dat de kwaliteit van het drinkwater in Vlaanderen in heel grote mate voldoet aan de opgelegde kwaliteitseisen.
Lood is een toxische stof die al in kleine concentraties een impact kan hebben. Een verhoogde blootstelling kan aanleiding geven tot accumulatie in het skelet, impact op de aanmaak van bloed, en rechtstreekse impact op het centrale zenuwstelsel. Een loodwaarde boven 5 microgram per liter kan indicatief zijn voor de aanwezigheid van loden leidingen. Loden leidingen werden vroeger vaak gebruikt. Daardoor zijn in oudere gebouwen vaak nog loden leidingen of restanten ervan aanwezig. Worden die effectief aangetroffen, dan kunnen veel hogere loodwaarden niet worden uitgesloten. Lood lost namelijk op in het water en de hoeveelheid is o.a. afhankelijk van de periode van stilstand in de leidingen en het tijdstip van afname. Het normoverschrijdingspercentage voor lood bedroeg in 2021 2,1 %, terwijl 4,7 % de signaalwaarde overschreed.
De waterbedrijven onderzochten van juni t.e.m. september 2021 het drinkwater op PFAS. Uit de resultaten blijkt dat het Vlaamse drinkwater overal voldoet aan de Europese norm voor de 20 meest relevante individuele PFAS. De strengste gezondheidskundige advieswaarde (4 ng/l voor EFSA-4) wordt bij 13% van de analyses overschreden. Verder onderzoek is nodig.
Evolutie
De drinkwaterkwaliteit aan de kraan was ook in 2021 goed. Sinds 2014 ligt het conformiteitspercentage iets lager dan voordien. De reden is tweeërlei.
- Voor de parameter lood werd op 25 december 2013 de norm strenger, van 25 naar 10 microgram per liter.
- De meeste waterbedrijven stapten in 2014 over op een gevoeliger analysemethode voor coliformen (groep bacteriën en typische indicator voor recente verontreiniging met fecaal materiaal).
De overschrijdingspercentages voor lood vertonen sinds 2010 geen uitgesproken evolutie.
Hoe pakken we dit aan?
De waterbedrijven zien nauwgezet toe op de kwaliteit van het geleverde drinkwater. Als het water niet voldoet aan de kwaliteitseisen moet die de nodige herstelmaatregelen nemen. Bij een ernstige bedreiging voor de gezondheid onderbreekt de waterleverancier de levering van drinkwater, beperkt hij het gebruik ervan of neemt hij andere maatregelen om de gezondheid te beschermen. De klanten en de verbruikers moeten onmiddellijk geïnformeerd worden over de situatie en moeten advies krijgen.
Als in een woning van particulieren of in een publiek gebouw wordt vastgesteld dat niet aan de kwaliteitseisen is voldaan, en dit waarschijnlijk ligt aan het huishoudelijke leidingnet of het onderhoud ervan, dan adviseert de waterleverancier de eigenaars, klanten of toezichthouders over mogelijke maatregelen.
Een belangrijk aandeel van de normoverschrijdingen kan worden toegeschreven aan te hoge loodconcentraties. De waterbedrijven hebben de loden leidingen en aansluitingen in het distributienet ondertussen bijna allemaal vervangen. De klant is zelf verantwoordelijk voor de binneninstallatie en het vervangen van loden delen ervan.