Vlaanderen.be www.vmm.be
Je bent hier: Home / Sectoren / Landbouw / Uitstoot ammoniak naar lucht

Uitstoot ammoniak naar lucht door de landbouw

  • Het relatieve aandeel van de landbouwsector in de totale uitstoot van ammoniak blijft nagenoeg gelijk (± 95 %) sinds 2000.
  • In absolute cijfers daalde de ammoniakuitstoot met 31 % ten opzichte van 2000.
  • Veeteelt blijft de belangrijkste bron, gevolgd door aanwending van kunstmest en mestverwerking.
Laatst bijgewerkt: mei 2023
Actualisatie: Jaarlijks

doelstellingDoelstellingen

Met de definitief vastgestelde PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) neemt de Vlaamse overheid maatregelen om de uitstoot van stikstof tegen 2030 sterk te verminderen t.o.v. 2015.

toestandToestand in 2021

De veeteelt is voor 91 % verantwoordelijk voor de ammoniakuitstoot bij de landbouw. Het overige deel ligt aan het gebruik van kunstmest en de verwerking van dierlijke mest.

  • Ammoniakuitstoot door de veeteelt kan plaatsvinden:
    • in de stal (inclusief mestopslag in de mestkelder).
    • tijdens het extern opslaan van de mest.
    • tijdens het grazen.
    • na mestaanwending op het land.
  • Stalemissies dragen het meest bij tot de ammoniakuitstoot door de veeteelt.
  • Varkens en runderen nemen het grootste deel van de uitstoot voor hun rekening.
  • Ammoniakuitstoot door het gebruik van kunstmest is sterk afhankelijk van het type kunstmest dat wordt gebruikt: het vervluchtigingspercentage is het grootst bij vloeibare meststoffen. Mestkorrels geven het minst snel aanleiding tot emissies.
  • Ammoniakuitstoot door mestverwerking is sterk afhankelijk van de gehanteerde techniek. Biologische mestverwerking, de meest toegepaste techniek, heeft een lage emissiecoëfficiënt. Compostering heeft een hoge emissiecoëfficiënt en is hierdoor de grootste emissiebron.

 evolutieEvolutie

De ammoniakuitstoot van de landbouwsector neemt af met 31 % in de periode 2000-2021:

  • De uitstoot daalde tot 2008, bleef een aantal jaren stabiel en daalt sinds 2014 opnieuw licht.
  • Het relatieve aandeel van de landbouwsector in de Vlaamse ammoniakuitstoot blijft ongeveer gelijk (± 95%).
  • De grootste daling van de ammoniakuitstoot is te vinden bij de aanwending van dierlijke mest (- 57 %) op het land en de stalemissie (- 24 %). Dat is grotendeels te verklaren doordat de maatregelen opgenomen in de mestactieplannen in de praktijk worden omgezet.
  • De diercategorieën varkens (- 47 %) en pluimvee (- 38 %) zorgen voor de grootste daling.
  • De ammoniakuitstoot door het gebruik van kunstmest is onderhevig aan schommelingen, door het variërend kunstmestgebruik.
  • De ammoniakuitstoot door mestverwerking stijgt t.e.m. 2018 als gevolg van een steeds toenemende hoeveelheid verwerkte mest, maar is anderzijds ook sterk afhankelijk van de gehanteerde verwerkingstechniek. Sinds 2019 daalt de uitstoot.

aanpakHoe pakken we dit aan?

Volgende maatregelen uit het Vlaams luchtbeleidsplan dragen bij tot een vermindering van de uitstoot van ammoniak door de landbouw:

  • Elektronisch monitoringssysteem op bestaande en nieuwe luchtwassers.
  • Hoger verwijderingsrendement bij nieuwe luchtwassers.
  • Toepassen van de meest efficiënte technieken voor emissiearme aanwending van mengmest op akkerland.
  • Betere voorschriften voor het gebruik van ureum als kunstmest.

Een volledig overzicht van voortgang van de maatregelen staat in het voortgangsrapport over het luchtbeleidsplan 2030.

De maatregelen van het luchtplan volstaan niet om de reductiedoelstelling voor ammoniak (- 40 % tegen 2030) te realiseren. Het stikstofbeleid (Programmatische Aanpak Stikstof - PAS) omvat een uitgebreide lijst van extra maatregelen om de uitstoot van stikstof terug te dringen, waaronder de verdere inzet op emissiearme stallen en afbouw van de veestapel.

InfoMeer informatie

vmm.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.