Biota-meetnet toont overschrijdingen milieukwaliteitsnormen
15-06-2017
Voor het eerst hebben we resultaten van onderzoek naar 12 prioritaire stoffen in levende organismen (biota) in onze waterlopen. In 2015 heeft de VMM op 11 van de in totaal 44 meetplaatsen van het biota-meetnet bemonsterd en daaruit blijkt dat er overschrijdingen zijn van de biota-milieukwaliteitsnormen voor de stoffen hexachloorbenzeen, kwik, polygebromineerde difenylethers, hexabromocyclododecaan, benzo(a)pyreen, perfluoroctaansulfonaat en dioxines.
Om het aquatische milieu te beschermen tegen de nadelige effecten van schadelijke stoffen moeten we die correct monitoren. In de Europese kaderrichtlijn Water staat een lijst van 12 prioritaire vetoplosbare stoffen die in biota gemeten moeten worden. Want door hun hydrofobe eigenschappen zijn deze stoffen slecht meetbaar in water en zullen ze eerder binden aan de waterbodem of zich opstapelen in organismen.
Enkele resultaten:
- Er zijn overschrijdingen van de biota-milieukwaliteitsnorm voor HCBz, kwik, PBDE, HBCD, benzo(a)pyreen, PFOS en dioxines.
- Opvallend hierbij is dat voor zowel kwik als PBDE de norm op alle meetpunten werd overschreden, zowel voor baars als voor paling. Voor PFOS was dit ook het geval, met uitzondering van de palingpool uit de Dijle en de baarspool uit de Dender. Voor HCBz, HBCD, PFOS en dioxines was de overschrijding soortafhankelijk. Er werden hier enkel overschrijdingen waargenomen in het spierweefsel van paling op sommige locaties.
- Tenslotte konden in driehoeksmosselen over het algemeen hogere concentraties PAK’s worden waargenomen dan in zwanenmossel.
- De huidige biota-MKN voor Hg en PBDE wordt overschreden in alle vissoorten uit Vlaamse en Europese waterlopen.
Stoffen als kwik, PFOS en PBDE overschrijden overal in Europa de biotanorm, zelfs in ongerepte systemen. Dit duidt dus op een algemeen Europees probleem en wijst erop dat de verspreiding van deze stoffen grotendeels via atmosferische depositie gebeurt.
