Nieuwe maatregelen om schade door droogte en waterschaarste te voorkomen

De voorbije jaren werd Vlaanderen meermaals geconfronteerd met periodes van droogte en waterschaarste. Veel onbevaarbare waterlopen werden hierbij geconfronteerd met zeer lage debieten en peilen, tot zelfs droogval toe. In juli 2021 werd een uitvoeringsbesluit op de wet onbevaarbare waterlopen goedgekeurd waarbij specifiek aandacht aan deze problematiek besteed werd. Op 1 januari 2022 worden in uitvoering van dit besluit een aantal maatregelen actief om het risico op droogteschade maximaal te voorkomen.

Meldingsplicht bij onttrekken van water uit onbevaarbare waterlopen

Wie water wil onttrekken uit een onbevaarbare waterloop of publieke gracht moet dit melden aan de waterloopbeheerder. Dit moet het mogelijk maken om na te gaan of de waterbeschikbaarheid en onttrekkingen niet uit evenwicht zijn.

Om dit vlot te laten verlopen, is er een e-loket wateronttrekkingen. Dit e-loket is er voor alle onbevaarbare waterlopen en publieke grachten, beheerd door de gemeentes, de polders en wateringen, de provincies en de Vlaamse Milieumaatschappij.

Wie een permanente installatie voor de onttrekking van water wil realiseren moet hiervoor een machtiging aanvragen. Ook de machtiging kan aangevraagd worden via het e-loket wateronttrekking. 

Meer informatie over de werking van het e-loket

Permanent onttrekkingsverbod uit ecologisch zeer kwetsbare waterlopen

Ecologisch zeer kwetsbare waterlopen zijn waterlopen met een hoge ecologische waarde én een klein debiet. Indien er onttrekkingen plaatsvinden heeft dit logischerwijze meteen een grote impact.

Daarom stellen de provinciegouverneurs van Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant voor de kwetsbare waterlopen op hun grondgebied een permanent onttrekkingsverbod in. In Oost-Vlaanderen geldt een zomer-captatieverbod voor deze waterlopen (tussen 1 april en 31 oktober).

Deze onttrekkingsverboden zijn noodzakelijk om de ecologische doelstellingen te kunnen realiseren. Voor onder meer zeldzame en zeer kwetsbare vissoorten zoals beekprik en rivierdonderpad is dit cruciaal.

Waar er welk type onttrekkingsverbod geldt, kun je raadplegen in het e-loket of op de kaart met onttrekkingszones. Wanneer er in de zomerperiodes extra onttrekkingsverboden ingesteld worden, zal de kaart meteen geactualiseerd worden

Raadpleeg de kaart met onttrekkingsverboden

In een aantal specifieke situaties zijn onttrekkingen daar bij uitzondering toch toegelaten:     

• Onttrekkingen met weidepompen voor drenking van vee in weides. Weidepompen omvatten zowel mechanische weidepompen als weidepompen op zonne- of windenergie;
• Onttrekkingen door hulpdiensten in geval van nood wanneer er geen alternatief voorhanden is;
• Door de bevoegde waterloopbeheerder gemachtigde onttrekkingen via een gravitaire overloop met vaste hoogte die ervoor zorgt dat er enkel een onttrekking gebeurt wanneer een minimale hoogte van de waterkolom van 30 cm verzekerd wordt.