Hoe kunnen we het overstromingsrisico duurzaam verminderen?
Om ons duurzaam te beschermen tegen de kans op overstromingsschade, zullen klassieke infrastructuurwerken aan riolering- en watersystemen niet volstaan. We moeten daarnaast volop inzetten op preventie en maatregelen waarmee we de paraatheid voor eventuele wateroverlast verhogen. Zo investeren we in een meerlaagse waterveiligheid.
Overstromingsrisico = kans op overstroming x gevolg (schade)
Overstromingen zijn een natuurlijk fenomeen. We zullen ze nooit volledig kunnen vermijden. Maar we kunnen wel het risico doen dalen door de kans op schade te verminderen. Als we geen actie ondernemen, is de kans groot dat het overstromingsrisico in Vlaanderen de komende jaren zal stijgen:
- de klimaatverandering zorgt voor nattere winters en drogere zomers. Als het dan in de zomer regent, kan het lokaal veel heviger regenen. Beide fenomenen zorgen voor een grotere kans op overstroming;
- de toenemende verharding verhindert infiltratie in de bodem en zorgt voor grotere afstroming, waardoor de kans op overstromingen stijgt;
- de toenemende bebouwing in risicogebied en de economische groei zorgen ervoor dat er ook meer schade is als het overstroomt.
Vertaald naar het overstromingsrisico van de onbevaarbare waterlopen betekent dat:
- de jaarlijks gemiddelde overstromingsschade tegen 2050 met 50% zal toenemen als geen extra maatregelen genomen worden;
- de aanleg van enkel de meest optimale wachtbekkens en dijken er niet voor kunnen zorgen dat de overstromingsrisico’s in 2050 lager zullen zijn dan in 2010;
- door de realisatie van extra wachtbekkens en dijken aan te vullen met preventieve en paraatheidsverhogende maatregelen we een duurzame vermindering van het overstromingsrisico kunnen realiseren.
De oplossing: meerlaagse waterveiligheid
Oplossingen moeten bijdragen aan een meerlaagse waterveiligheid. Dat is een mix van:
- het beschermen tegen kritieke overstromingen (protectie);
- het voorkomen van schade door overstromingen (preventie);
- het voorspellen en waarschuwen voor overstromingen (paraatheid).
Het kan dan gaan om ruimtelijke oplossingen voor nieuwe ontwikkelingen in gebieden met hoge kans op overstromingen of meer overstromingsveilig bouwen in gebieden met lagere kansen op overstromen.
In sommige gevallen zal het overstromingsbestendig maken van bestaande gebouwen de beste optie zijn. Gemiddeld betalen verzekeraars nu 4000 tot 5000 euro uit aan schadevergoeding bij overstromingen. Dat is ongeveer de kostprijs van een basisset aan ingrepen die ervoor zorgen dat water de woning niet binnendringt. Het gaat dan om waterdichte deuren, afdichten van andere openingen, een pomp, plaatsing van terugslagklep en toiletstop …
Bekijk hoe je een woning overstromingsbestendig kan maken
