Op weg naar waterweerbaarheid: inzichten van de Europese Waterconferentie
De conferentie richtte zich op de toenemende uitdagingen van waterbeheer in de EU, met een focus op droogte, waterschaarste en overstromingen. Belangrijke sprekers benadrukten de noodzaak van een integrale benadering voor duurzaam waterbeheer en het versterken van de waterweerbaarheid van Europa.
Duurzaam waterbeheer als kernthema
Florika Fink-Hooijer, directeur-generaal van het Milieudepartement van de Europese Commissie, opende de conferentie en legde de nadruk op het verband tussen klimaatrisico's, biodiversiteitsverlies en vervuiling, en de noodzaak van een ambitieuzer beleid om waterweerbaarheid te bevorderen. Zij benadrukte dat daarom een integrale aanpak essentieel is voor het behalen van deze doelen en wees op de aanzienlijke investeringskloof in waterbeheer.
Wetenschappelijke inzichten en uitdagingen
Patrick Willems van de KU Leuven besprak de veranderende risico's van hydrologische extremen en blijvende opwarming van de aarde. Hij stelde dat de EU en haar lidstaten een ambitieus plan moeten ontwikkelen om de waterweerbaarheid te vergroten, waarbij de Vlaamse Blue Deal als voorbeeld kan dienen voor de integratie van investeringen, regelgeving, communicatie, innovatie en monitoring in waterbeheer.
Beleidsmatige en strategische benaderingen
Tijdens de sessie "De toekomst schetsen voor een waterweerbaar Europa" werden verschillende perspectieven gepresenteerd. Zo verwees de Vlaamse minister van Omgeving naar de Vlaamse Blue Deal als model voor een Blue Deal omdat deze ook lokale participatie voorziet en inzet op ecologische maatregelen. Pietro Francesco De Lotto van het Europees Economisch en Sociaal Comité sprak over de noodzaak van concrete maatregelen en stelde een Europese Blue Deal voor, terwijl Karl Vanlouwe van het Europees Comité van de Regio’s de focus legde op grensoverschrijdende samenwerking en waterinnovatie.
Regionale uitdagingen en oplossingen
Paolo Ferrecchi uit de Italiaanse regio Emilia-Romagna deelde de ervaringen van zijn regio met ernstige droogtes en overstromingen, waarbij hij de noodzaak van een structurele herziening van het waterbeheer benadrukte. Landschapsgerichte maatregelen en een proactieve aanpak van waterbeheer zijn hierbij cruciaal .
Toekomstvisie en actiepaden
Trine Christiansen van het Europees Milieuagentschap, gaf een eerste inzicht in het rapport "Staat van het water 2024" waarin de druk op Europese wateren en de noodzaak van verhoogde waterefficiëntie en verbeterde circulariteit werden benadrukt. Dit rapport stelt onder andere dat natuurherstel en het ondersteunen van waterafhankelijke habitats essentieel zijn voor het vergroten van de waterweerbaarheid.
Panelgesprekken
Tijdens het panelgesprek over "Empirisch onderbouwde mogelijkheden om te komen tot een waterweerbaar Europa" kwamen verschillende innovaties en benaderingen aan bod, zoals de visie Water-Smart Society van Hans Goossens van Water Europa, die pleitte voor een synergie tussen ecologie en economie in waterbeheer. De discussie onderstreepte het belang van betrokkenheid van alle belanghebbenden, van lokaal tot Europees niveau, om een collectieve aanpak en co-creatie in waterbeheer te bevorderen.
De slotdiscussie, "Naar een slimme watersamenleving” benadrukte de intrinsieke waarde van water en de noodzaak van geïntegreerde en op natuur gebaseerde oplossingen. Er werd gepleit voor een nieuwe EU-wet inzake klimaat- en waterweerbaarheid en een sterke nadruk op ecosysteemherstel.
Conclusie
Bernard De Potter, administrateur-generaal van de VMM, vatte de kernpunten samen en benadrukte het belang van onmiddellijke actie en opschaling van de Vlaamse Blue Deal naar een Europees niveau. Hij erkende de fundamentele waarde van water en de noodzaak van innovatieve oplossingen voor waterweerbaarheid. De Potter onderstreepte de behoefte aan een systemische benadering, het belang van leren door ervaring en het samenwerken met diverse belanghebbenden.
In de namiddag volgde een deel van de aanwezigen een van de vijf watergerelateerde excursies in en rond Leuven. Een ideale gelegenheid om inspiratie op te doen en vooruit te kijken naar nieuwe samenwerkingsverbanden.
