Dioxines en PCB's in neervallend stof (depositie) in Genk-Zuid
In het industriegebied van de regio Genk-Zuid zijn verschillende industrietakken gevestigd die verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen. Zo zijn onder meer de activiteiten van de schrootbedrijven Stevens Recycling en Euregio Recycling Belgium een bron van dioxines en PCB's.
Sinds 2003 voert de VMM samen met Afdeling Handhaving van Departement Omgeving in Genk-Zuid metingen uit van dioxines en PCB's in neervallend stof (depositie). We drukken de depositiewaarden uit als de totale toxiciteit van het mengsel van 17 dioxines en 12 dioxineachtige PCB's onder de vorm van toxische equivalenten (TEQ). In 2022 werd vastgesteld dat voor de metingen van dioxines en PCB's in depositie:
- De resultaten van alle monsters van Genk-woonzone en Zutendaal-woonzone onder de maandgemiddelde en jaargemiddelde drempelwaarde lagen.
- De resultaten van alle monsters van Zutendaal-industrie en 5 van de 6 stalen van Genk-industrie boven de maandgemiddelde drempelwaarde lagen (indicatieve toetsing).
- De resultaten van de 2 industriële locaties boven de jaargemiddelde drempelwaarde lagen (indicatieve toetsing).
- De overschrijdingen komen meestal door verhoogde PCB-depositiewaarden.
Doelstellingen
| Naam | Drempelwaarde | Meetplaatsen die de doelstellingen halen in 2022 |
|---|---|---|
| VMM-jaardrempelwaarde | 8,2 pg TEQWGO1998/(m².dag) |  2/2 (woonzone) 0/2 (industriezone) |
| VMM-maandrempelwaarde | 21 pg TEQWGO1998/(m².dag) | 2/2 (woonzone) 0/2 (industriezone) |
De VMM-drempelwaarden zijn niet in VLAREM opgenomen en zijn gebaseerd op een Europese advieswaarde voor orale inname van 14 pg TEQWGO1998/(kg lichaamsgewicht.week). In 2018 verlaagde het Europese Voedselagentschap de maximale wekelijkse inname naar 2 pg TEQWGO2005/(kg lichaamsgewicht.week). De VMM-drempelwaarden houden hier nog geen rekening mee; ze worden momenteel herzien. De toetsing aan de jaardrempelwaarde en in de industriezones is indicatief.
Toestand
In 2022 maten de VMM en Afdeling Handhaving van Departement Omgeving op 4 meetplaatsen dioxines en dioxineachtige PCB's, op 3 meetplaatsen ook merker-PCB's en PCB-11. Zowel in Genk als Zutendaal lag er telkens 1 locatie in een woonzone en 1 locatie in industriegebied. De meetlocatie in Zutendaal-woonzone werd opgericht in april 2022. We nemen 6 maandstalen per jaar, uitgezonderd in Zutendaal-woonzone waar we 4 maandstalen nemen.
- Op de locatie Genk-woonzone en Zutendaal-woonzone lagen de resultaten van alle monsters onder de maandgemiddelde drempelwaarde. Ook de jaargemiddeldes lagen onder de jaargemiddelde drempelwaarde.
- De resultaten van de industriële meetplaatsen in Genk en Zutendaal lagen beduidend hoger. Als we deze resultaten indicatief toetsen aan de drempelwaarden, dan overschrijdt het jaargemiddelde op beide locaties de jaargemiddelde drempelwaarde. Ook de maandgemiddelde drempelwaarden werden met uitzondering van 1 staal steeds overschreden.
- De overschrijdingen komen meestal door verhoogde PCB-depositiewaarden.
Evolutie
In de regio Genk-Zuid:
- Zien we schommelende deposities voor Genk-woonzone. In 2014, 2017 en 2021 ligt het jaargemiddelde boven de jaargemiddelde drempelwaarde.
- Stellen we sinds 2016 een globaal dalende trend vast voor Genk-industrie.
- De metingen in Zutendaal-industrie startten in 2019. Na twee verhoogde jaren is in 2022 het jaargemiddelde opnieuw vergelijkbaar met dat in 2019.
Hoe pakken we het aan?
Er is een werkgroep dioxines & PCB's samengesteld. VMM werkt hierin samen met Departement Omgeving (Handhaving, GOP, VPO), Departement Zorg, OVAM en FAVV. De werkgroep formuleerde verschillende maatregelen in de directe omgeving van schrootbedrijven met shredders om de blootstelling aan dioxines & PCB's via verspreiding van lucht verder te verminderen (zie Vlaamse 'Actieplan Dioxines/PCB's'):
- Afleiden van een hanteerbare en geactualiseerde toetsingswaarde voor PCB's & dioxines in depositie.
- Uitbreiding van de monitoring van de depositie van dioxines & PCB's in samenwerking met de bedrijven en de sectorfederatie DENUO.
- Verder inzetten op emissiereductie bij schrootbedrijven met shredder, door o.a. de herziening van de BBT-studie schrootverwerking en sloperij en een opvolgingsplicht in de vergunningen van de schrootbedrijven met shredder.
- Opvolgen van de Waalse humane biomonitoringsmeetcampagne nabij schrootbedrijven met shredders.
Meer info