Zuurstof
Een goede zuurstofhuishouding is cruciaal voor een goede ecologische toestand. Gevoelige soorten vis of ongewervelden verdwijnen namelijk snel bij verlaagde zuurstofconcentraties. Maar oververzadiging aan opgeloste zuurstof is ook niet wenselijk en kan schadelijk zijn voor de kieuwen van vissen. Ondergedompelde waterplanten(vooral microwieren) geven overdag door fotosynthese zuurstof af aan het water.
Als de concentratie van opgeloste zuurstof in het water lager is dan de verzadigingswaarde, vult atmosferische zuurstof aan het wateroppervlak het ‘tekort’ door diffusie aan. De verzadigingswaarde is de maximale hoeveelheid zuurstof die bij een gegeven temperatuur onder normale omstandigheden in water kan oplossen. Als die natuurlijke re-aeratie minder snel verloopt dan het zuurstofverbruik door afbraak van organisch materiaal in het oppervlaktewater, wordt het ‘zelfzuiverende vermogen’ overschreden. Dat kan niet in een vaste waarde gevat worden. De zelfreiniging wordt namelijk beïnvloed door tal van factoren, zoals temperatuur, stroomsnelheid en morfologie.
Door de saneringsinspanningen van de overheid en het bedrijfsleven inzake afvalwater is de gemiddelde zuurstofconcentratie in het oppervlaktewater tijdens het laatste decennium beduidend toegenomen. De laatste vier jaar stellen we evenwel geen verdere significante verbetering meer vast.
Het percentage van de waterlichamen dat voldoet aan de type-specifieke norm voor opgeloste zuurstof stijgt van 38% in 2007 naar 62,6 % in 2018. Hiermee wordt het beste resultaat gehaald in de periode 2007-2018.
De gemiddelde zuurstofconcentratie bedraagt 8,4 mg/l en is quasi gelijk aan die van 2017 (8,5 mg/l). De gemiddelde concentratie over de laatste 12 jaar is gestegen van 7,5 mg/l tot 8,4 mg/l. Een eerste geleidelijke stijging werd vastgesteld in de periode 2007-2013. De hoogste gemeten gemiddelde zuurstofconcentratie was 8,6 mg/l in 2013. Daarna daalde deze tot 8 mg/l in 2014. Sedert 2014 is er opnieuw een lichte stijging van de gemiddelde zuurstofconcentratie.
