De voorbije weken bleven tientallen medewerkers van de VMM actief op het terrein om de kwaliteit van onze waterlopen en lozingen van bedrijven en RWZI’s te monitoren. Dankzij hun alerte optreden werd recent nog een massale vissterfte op de Schelde voorkomen. Belangrijk werk in bijzondere omstandigheden.
Experimenten met artificiële intelligentie (AI) hebben al bewezen snel en accuraat overstromingen vanuit onze onbevaarbare waterlopen te kunnen voorspellen. Dit jaar onderzoeken we verder hoe we AI ook kunnen inzetten om droogte te voorspellen.
In de winter neerslag opslaan in de ondiepe ondergrond om in de zomer als natuurlijke zoetwaterbuffer te hanteren ter bescherming van het grondwater en tegen droogte in het Vlaamse kustgebied. Het lijkt een eenvoudig idee, maar kan het ook? Dankzij de kaart van de waterbeschikbaarheid in het kustgebied weten we nu waar het potentieel kan.
Vorig jaar ving de Vlaamse Milieumaatschappij met een nieuw type val (de ‘krabbensleuf’) maar liefst 716.665 wolhandkrabben op de Kleine Nete in Grobbendonk. Verder onderzoek door Universiteit Antwerpen toont nu de grote efficiëntie waarmee de val migrerende wolhandkrabben kan verwijderen uit een waterloop. De val kreeg daarom ook al navolging met een tweede exemplaar in Wichelen.
Begin maart zorgde de aanhoudende regen op verschillende plaatsen voor wateroverlast in Vlaanderen. Het aantal getroffen woningen bleef gelukkig beperkt. Dat is mede te danken aan de gecontroleerde overstromingsgebieden. In totaal borg de VMM tijdelijk 11.500.000m³ water in 42 overstromingsgebieden (ofwel 1m water hoog op 2.300 voetbalvelden). Daardoor werd de waterschade beperkt in onder meer Ieper, Stevoort, Halen, Diest en Aarschot.
De voorbije droge zomers leerden ons dat we moeten werken aan maatregelen om Vlaanderen weerbaarder te maken voor periodes met waterschaarste. Daarom bereidt de VMM, samen met heel wat partners, verschillende maatregelen voor. Die moeten ervoor zorgen dat enerzijds de kans dat we met waterschaarste geconfronteerd worden en anderzijds de schade in periodes met waterschaarste zo laag mogelijk is.
Geneesmiddelen zijn noodzakelijk voor de gezondheid van mens en dier, maar komen na gebruik ook soms in de waterketen terecht. Na een eerder onderzoek naar de aanwezigheid van humane geneesmiddelen in de waterketen (2017), heeft de VMM nu de impact van geneesmiddelen voor dieren onderzocht. Wat blijkt? Zowel in oppervlaktewater, als in grondwater worden veterinaire antibiotica vastgesteld. Maar dit vormt momenteel geen risico voor de drinkwaterproductie in Vlaanderen.
Het hoge aantal thuiswerkers in Vlaanderen laat zich op dit ogenblik niet merken in het totale drinkwaterverbruik.
Dat er minder auto’s op de baan zijn, betekent ook minder uitstoot (stikstofdioxide, dieselroet). Ongetwijfeld heeft dat een positief effect op de luchtkwaliteit. Maar het verkeer is niet de enige bron van luchtverontreiniging . Op 28 en 29 maart werd er veel fijn stof in de lucht gemeten. Het verwarmen van woningen met hout en het uitrijden van mest door de boeren dragen bij tot deze hoge concentraties. Ook het weer speelt een belangrijke rol.
Op 20 maart trad het Nooddecreet over maatregelen in geval van een civiele noodsituatie met betrekking tot de volksgezondheid in werking. Voor de bouw en uitbating van extra ziekenhuis- en andere verzorgingsfaciliteiten kan nu tijdelijk afgeweken worden van de omgevingsvergunningsregels. Het decreet geeft de Vlaamse Regering ook de mogelijkheid om voor 120 dagen af te wijken van geldende procedures.
Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.
