Vlaanderen.be www.vmm.be
Je bent hier: Home / Lucht / Fijn stof / Chemische samenstelling PM₂,₅

Chemische samenstelling van fijn stof (PM₂,₅)

  • Secundair fijn stof, ontstaan uit chemische reacties van NH3, NOx en SO2 in de lucht, is de belangrijkste component van PM2,5.
  • Op de tweede en derde plaats komen organische massa en de 'andere' fractie (o.a. aan stofdeeltjes gebonden water en mineraal stof).
  • De gemiddelde chemische samenstelling varieert relatief weinig over de jaren.
  • In de steden bevat PM2,5 meer elementair koolstof en organische massa, vooral door verkeer en gebouwenverwarming met hout.
  • In 2022 maten we op alle drie de meetplaatsen het hoogste gemiddelde voor organische massa in jaren, vermoedelijk door toegenomen uitstoot van houtverbranding.
Laatst bijgewerkt: oktober 2023
Actualisatie: Jaarlijks

toestandToestand in 2022

De PM2,5-fractie op de landelijke meetplaats in Retie bestond gemiddeld uit: 

  • 34 % secundaire anorganische ionen (=som van ammonium, nitraat en niet-zeezout-sulfaat).
  • 31 % organische massa (koolstof bevattende deeltjes die o.a. ontstaan bij houtverbranding).
  • 3 % elementair koolstof (dieselroet).
  • 4 % zeezout.
  • 28 % andere (o.a. aan stofdeeltjes gebonden water en mineraal stof).

Er werden ook metingen uitgevoerd op een stedelijke achtergrondlocatie in Gent en in Antwerpen. In vergelijking met de landelijke meetplaats zien we er:

  • Een grotere bijdrage elementair koolstof en organische massa, door verkeer, gebouwenverwarming met hout en mogelijk ook deeltjes die vrijkomen bij het koken van eten.
  • Een hogere bijdrage zeezout die verklaard kan worden door de kleinere afstand tot de zee in vergelijking met Retie. 
  • In Gent was in 2022, net als in 2021, de ‘andere’ fractie duidelijk hoger dan in Retie en Borgerhout. Dit ligt vrijwel zeker aan de bijdrage van mineraal stof door werken in de buurt van het meetstation.

evolutieEvolutie

De relatieve samenstelling is vrij constant over de jaren. T.o.v. het vorige jaar zien we in 2022:

  • Een lichte afname van secundair stof, vermoedelijke te wijten aan gunstigere weersomstandigheden en/of minder uitstoot van de gasvormige voorlopers (ammoniak, stikstofoxide en zwaveldioxide).
  • Voor het tweede jaar op rij nam de organische massa toe, waarschijnlijk door toegenomen uitstoot door houtverbranding. In Antwerpen was het aandeel organische massa het hoogst sinds de start van de metingen in 2016. In Retie was organische massa het hoogst sinds 2011.
  • De hoeveelheid organische massa kan ook toenemen door meer import van over het continent, maar dit lijkt in 2022 niet het geval.
  • De fractie zeezout nam op de 3 meetplaatsen namelijk ook toe, wat wijst op meer wind van over zee.

 InfoMeer informatie

Naast de meetplaats in Retie, Gent en Antwerpen heeft de VMM de chemische samenstelling van fijn stof ook onderzocht op andere plaatsen tijdens tijdelijke chemkar-studies. De resultaten hiervan staan in onderstaande rapporten:

vmm.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

Elke dag opnieuw werkt de Vlaamse Milieumaatschappij aan het milieu van morgen. Water, lucht en klimaat(adaptatie) zijn onze kerntaken.